Nga data 1 janar i vitit 2023 deri më datën 31 tetor të vitit 2023, sipas Policisë së Kosovës, kanë ndodhur 26 vrasje.
Po ashtu, mbrëmjen e 29 nëntorit Kosova u trondit pas dy vrasjeve të rënda në Prishtinë, ku në raste të ndara mbetën të vrarë një grua dhe një burrë.
Zëdhënësi i Policisë së Kosovës, Bajram Krasniqi, për Portalin Dukagjini ka thënë se “nga 1 janar deri 31 tetor janë evidentuar 26 raste të vrasjeve”.
Më tej, Krasniqi ka shtuar se rastet e vrasjeve të fundit ende nuk i kanë të procesuara në sistem të statistikave, pasi ato, sipas tij, procesohen vetëm pasi të përfundojë muaji nëntor.
“Kosova, vend i pasigurt”
Eksperti i sigurisë, Drizan Shala, për Portalin Dukagjini ka thënë se siguria në Kosovë ka dalë nga konturat e saj, dhe kjo, sipas tij, ka ndodhur për shkak të rritjes së dhunës, vrasjeve dhe grabitjeve në kohën e fundit.
“Dhuna, vrasjet si dhe grabitjet në këto ditë të fundit në Kosovë po japin një mesazh që siguria publik ka dalë nga konturat e përcaktuar që garantojnë sigurinë individuale”, ka thënë Shala.
Një nga arsyet e rritjes së kriminalitetit në vend, sipas Shalës, janë mungesa e mirëqenies ekonomike dhe sociale.
Ai i ka bërë thirrje shtetit të marrë masa preventive për ta ulur kriminalitetin në vend.
“Shkaqet që çojnë në veprime të tilla kriminale janë të bazuar në mungesë të një sistemi të mirëfilltë ekonomiko/social të veprimi kriminal grabitje, ndërsa te pjesa e vrasjeve dhe dhunës është e përcaktuar faktori psikologjik si shtysë kryesore në marrjen e veprime të tilla kriminale. Institucionet e vendit do të duhej që të trajtojnë problematikën mbi bazën shkencore duke trajtuar etiologjinë dhe fenomenologjinë e veprimit për të ndërmarrë veprime preventive në stazin e parë dhe në masën represive në momentin që progresi i veprimit nuk ndalet me masa në fillim”, ka deklaruar Shala.
Sipas ekspertit të sigurisë, policia duhet të ketë plane operative në luftën kundër armëmbajtjes pa leje.
“Policia e Kosovës duhet që të marrin një veprim në formën e gjerë duke ndalur çdo veturë në qytete në orët e vona për të ndalur bartjen e armeve dhe gjëra tjera kriminale dhe kështu jepet sinjal që zero tolerancë për kryesit e veprave penale”, ka përfunduar Shala.
Ndërsa, eksperti i sigurisë, Fadil Kajtazi, ka thënë se vrasjet të cilat po ndodhin në Kosovë janë për shkak se qytetarët kanë mundësi që të pajisen me armë ilegale shumë lehtë.
“Kemi stoqe të armëve, të cilat kanë mbetur nga lufta dhe janë të palegalizuara dhe qytetarët i mbajnë nëpër shtëpitë e tyre dhe kjo është një pasojë”, ka deklaruar ai.
Edhe Kajtazi njëjtë sikurse Shala u shpreh se kriza ekonomike është faktori që i prodhon këto krime dhe, sipas tij, qeveria duhet të marrë masa për “rimëkëmbjen e ekonomisë” .
“E para është gjendja sociale, ekonomike e cila e determinon situatën. Është një krizë në popull, e cila po duket se është pavërejtur, mirëpo këto akte që janë duke ndodhur edhe vjedhjet edhe dhuna në familje dhe kriminaliteti i shtuar i gjithanshëm është një krizë të cilën është duke përjetuar shoqëria kosovare për shkak të gjendjes ekonomike…Jemi dëshmitarë, ngritja e çmimeve, papunësia ikja janë të gjitha faktorë që i prodhojnë këto gjendje”, ka thënë Kajtazi.
Ai ka thënë se duhet të ketë një strategji kombëtare për legalizimin e armëve, pasi, sipas tij, ka nuk krime me armë të legalizuara.
“Konsiderojë se legalizimi i armëve, të cilat qytetarët i mbajnë në shtëpi, është mënyra më e mirë për ta pasur kontrollin mbi armë, pasi nga statistikat nuk kemi vepra penale që janë shkaktuar me armë të legalizuara”, ka përfunduar Kajtazi.
Kurse, njohësi tjetër i çështjeve të sigurisë, Arben Dashevci, ka thënë për Dukagjinin se Kosova që nga 1999 ka pasur rritje të kriminalitet në të gjitha format e tij.
“Në Kosovën e pasluftës kriminaliteti në të gjitha format e tij ka marrë hov të madh. Si shkaktar i kriminalitetit padyshim është gjendja e rëndë socio-ekonomike dhe si rezultat i kësaj gjendje shumë të rinj kanë marrë rrugë të pasurimit përmes dukurive negative, siç janë: narkotiket, vjedhja, grabitja dhe niveli më i lartë i kriminaliteti siç është vrasja. Shikuar nga aspekti i sigurisë këto fenomene janë ndër shkaktarët kryesorë që e cenojnë sigurinë publike, jetën e qytetarëve të RKS”, ka deklaruar Dashevci
Më tutje, ai ka theksuar se shteti duhet ta luajë rolin e tij dhe të hartojë politika që garantojnë siguri publike për qytetarët e vendit.
“Roli i shtetit si organizata kryesore dhe më e sofistikuar është krucial në sigurinë e vendit. Gjendjet e tilla kanë qenë prezentë në shoqëritë anarkiste në të kaluarën. Shteti përmes mekanizmave të tij duhet t’i aktivizojë fuqishëm dhe t’i harmonizojë politikat preventive dhe represive gjithherë duke u bazuar në hulumtimet empirike të kriminalitetit në vendin tonë. Shkaqet kryesore, armët pa leje po lulëzojnë, drogat janë tepër prezentë dhe gjendja socio-ekonomike e vendit është tepër e rënduar sidomos tek të rinjtë dhe si rezultat i sjelljeve devijante, në shoqërinë tonë po ndodhin krime, vrasje. Prandaj, Ministria e Punëve të Brendshme duhet të hartojë politikat të tilla që e garantojnë rendin dhe sigurinë publike për qytetarët e Republikës së Kosovës, sepse është misioni i saj”, ka shtuar eksperti.
Dashevci ka përfunduar duke thënë se duhet të bëhen hulumtime në mënyrë që të parandalohet kriminaliteti.
Sa u përket dy vrasjeve të fundit në Prishtinë, zëdhënësja e Prokurorisë Themelore të Prishtinës, Laureta Ulaj, në një përgjigje ka thënë se janë duke punuar në ndriçimin e të gjitha rrethanave.
Në lidhje me vrasjen në rrugën “Dalip Alshiqi”, Ulaj ka thënë se nga informatat e deritanishme dyshohet për grabitje me pasojë vdekjen.
“Nga nata kritike e në vazhdim, Prokurori i Shtetit në koordinim me njësitë relevante janë të angazhuar në ndriçimin e të gjitha rrethanave të këtij rasti. Me urdhër të prokurorit trupi i viktimës është dërguar për obduksion, në Institutin e Mjekësisë Ligjore”, ka deklaruar Ulaj.
Ndërsa, për vrasjen tjetër, e cila ka ndodhur në rrugën “Ali Vitia”, Ulaj ka thënë se dyshohet se një person ka privuar nga jeta viktimën (mashkull), me mjet të mprehtë-thikë.
“Viktima është dërguar në IML, me urdhër të prokurorit, ndërkaq rasti është iniciuar ‘Vrasje’. Veprimet hetimore po vazhdojnë të ndërmerren karshi këtij rasti dhe personi i dyshuar është identifikuar, mirëpo aktualisht ndodhet në arrati”, ka vijuar ajo.
