Si ka lindur pasioni i saj për pikturën, kush ka qenë mbështetesja e saj më e madhe, si ndihet që po e vazhdon traditën e familjes në pikturë dhe çfarë e frymëzon për të pikturuar, flet ekskluzivisht për InLajmin piktorja e mirënjohur Engji Jaha.
Për më tepër, piktorja Jaha rrëfen edhe për ekspozitën e saj të parë “Selfie Mund”, ekspozitë kjo mjaft e veçantë për faktin se piktorja ka vendosur që në qendër të ekspozitës të jenë autoportretet e saj. Ajo na tregon se pse e ka bërë pikërisht këtë zgjedhje dhe çfarë mesazhi ka vendosur të përcjellë të adhuruesit e artit me këtë ekspozitë.
InLajmi: Si ka lindur pasioni juaj për pikturën?
Engji Jaha: Si fëmijë, rritja në një familje artistike ishte vërtet një privilegj. Isha e rrethuar vazhdimisht nga kreativiteti, pasioni dhe emocioni. Luljeta Kujtimi Goranci, gjyshja ime, në veçanti, ishte një figurë qendrore në edukimin tim, duke më rrënjosur një vlerësim të thellë për artin dhe aftësinë e tij për të sjellë paqe dhe gëzim në jetën tonë.
InLajmi: Duke qenë se edhe gjyshja juaj ka qenë piktore, si ndiheni që jeni duke e vazhduar traditën e familjes në art?
Engji Jaha: Sa herë që vizitoja shtëpinë dhe studion e saj, më dukej sikur po hyja në një botë magjike. Muret e saj ishin mbushura me piktura, ku secila tregonte një histori unike. Ndërsa ecja nëpër dhoma, mrekullohesha me detajet e ndërlikuara dhe ngjyrat e guximshme, duke imagjinuar emocionet dhe përvojat që frymëzonin çdo pjesë. Gjyshja ime shpesh ulej me mua për orë të tëra, duke ndarë përvojat dhe njohuritë e saj si artiste. Ajo do të më inkurajonte të eksploroja krijimtarinë time, duke më ofruar materiale për të vizatuar, pikturuar dhe skalitur sipas dëshirës time. Së bashku, ne do të diskutonim rëndësinë e artit në jetën tonë dhe se si ai kishte fuqinë për të na shëruar, frymëzuar dhe transformuar. Ndërsa rritesha, pasioni për artin vetëm sa u thellua. Vazhdova të vizitoja studion e gjyshes sime, e zhytur në energjinë dhe frymëzimin që më rrethonte. Kam ndjekur interesat e mia artistike, duke marrë mësime dhe duke eksperimentuar me mediume të ndryshme dhe përmes gjithë kësaj, unë mbajta mësimet dhe kujtimet që gjyshja ime kishte ndarë me mua, duke ruajtur paqen dhe gëzimin që arti kishte sjellë në jetën time. Duke u kthyer mbrapa, jam mirënjohëse për privilegjin e rritjes në një familje artistike dhe për rolin që gjyshja luajti në formimin e dashurisë sime për artin. Ajo më mësoi rëndësinë e gjetjes së bukurisë dhe kuptimit në botën përreth nesh dhe më tregoi se si të shprehem përmes procesit krijues dhe për këtë do të jem gjithmonë mirënjohëse.
InLajmi: Çfarë të frymëzon vazhdimisht për të pikturuar?
Engji Jaha: Kur u rrita, kuptova se të jesh artist nuk ishte thjesht një hobi, por një mënyrë jetese. Ishte një dhuratë e çmuar që më kishte dhënë natyra dhe një dhuratë që u ndjeva e detyruar ta ndaja me botën. Por si me çdo përpjekje krijuese, kishte raste kur frymëzimi dukej se më ikte. Ndonjëherë, kaloja orë të tëra duke parë një pëlhurë të zbrazët ose një faqe të zbrazët, duke pritur që diçka të ndezë imagjinatën time. Por shpejt mësova se frymëzimi mund të vinte nga vendet më të papritura. Sigurisht, nuk mjaftonte vetëm frymëzimi. Siç thotë shprehja, “frymëzimi duhet të të gjejë duke punuar” dhe kështu, edhe në ditët kur ndihesha e pafrymëzuar, ulesha në tavolinën time dhe filloja të punoja.
InLajmi: Cili ka qenë mesazhi kryesor që keni synuar të përcillni te adhuruesit e artit me ekspozitën “Selfie Mund”?
Engji Jaha: Më kujtohet dita kur vendosa të bëj ekspozitën time të parë personale, isha ulur në studio, e rrethuar nga pikturat e mia, kur papritur më lindi ideja për të prezentuar punën time. Koncepti ishte i thjeshtë: unë do të krijoja një seri autoportretesh, secili duke pasqyruar një aspekt të ndryshëm të personalitetit tim, emocionet e mia dhe përvojat e mia. Mendja më kthehej vazhdimisht te fjalët e profesorit tim të parë të artit, Faton Kryeziut, i cili më kishte paralajmëruar për rëndësinë e asaj ekspozite të parë, më tha se” Ekspozita e parë personale do të jetë një moment përcaktues në karrierën tënde dhe se do të ishte një provë e aftësive të tua si një artiste”. Kalova orë të tëra duke pikturuar, vizatuar e duke eksploruar teknika të reja dhe duke shtyrë kufijtë e mi. Dhe ndërsa punoja, zbulova se po zbuloja aspekte të reja të vetes – frikërat e mia, shpresat, ëndrrat e mia – që kurrë më parë nuk i kisha eksploruar plotësisht.
InLajmi: Keni vendosur që pjesë e ekspozitës “Selfie Mund” të jenë autoportretet tuaja, pse keni përzgjedhur pikërisht këtë stil dhe çfarë keni synuar të jepni përmes tyre?
Engji Jaha: Ndërsa u ula përballë kanavacës, me furçën në dorë, sodita reflektimin tim në pasqyrë. Sytë e mi ishin fiksuar në imazhin tim dhe fillova të kap çdo detaj të fytyrës sime në pëlhurë. Ishte një ndjenjë e çuditshme, të pikturoja portretin tim. Mund të ndjeja çdo emocion ndërsa lyeja ngjyrën në pëlhurë. Çdo goditje ishte një reflektim i mendimeve të mia më të thella dhe fillova të shihja veten time të vërtetë të dilte nga piktura. Ndërsa vazhdoja të punoja, humba ndjenjën e kohës. Isha vetëm unë dhe pëlhura, dhe unë humba plotësisht në proces. Nuk më interesonte nëse po e bëja mirë apo gabim, e vetmja gjë që kishte rëndësi ishte se po kapja thelbin tim në pikturë. Në një farë mënyre, autoportreti mund të shihet si një formë e vetë-eksplorimit dhe reflektimit. Duke studiuar dhe portretizuar imazhin e tyre, artistët mund të fitojnë një kuptim më të thellë të vetes dhe botës përreth tyre, duke krijuar vepra arti që rezonojnë me shikuesit në kohë dhe hapësirë.
InLajmi: Cila periudhë e artit të pëlqen më shumë?
Engji Jaha: Kjo është një zgjedhje e vështirë! Por, në shijen time artistike, do e veçoja Impresionizmi dhe Ekspresionizmi, që janë 2 lëvizje të rëndësishme në historinë e artit që kanë pasur një ndikim të rëndësishëm në zhvillimin e artit në shekujt 19 dhe 20. Të dyja lëvizjet ishin novator në mënyrat e tyre, dhe ato vazhdojnë të ndikojnë te artistët edhe sot. Është fantastike që vlerësohet kontributi që impresionizmi dhe ekspresionizmi kanë dhënë në botën e artit!
InLajmi: Për fund, na thoni se çfarë mesazhi do t’u jepnit artistëve të rinj, të cilët veçse kanë filluar të merren me pikturën?
Engji Jaha: Unë mund t’ju them se arti ka qenë një pjesë integrale e kulturës njerëzore për mijëra vjet dhe ai vazhdon të luajë një rol të rëndësishëm në jetën tonë sot. Pavarësisht nëse jeni piktor, skulptor, fotograf apo çdo lloj artisti tjetër, është e rëndësishme të vazhdoni të punoni në profesionin tuaj dhe të mos hiqni dorë kurrë nga ëndrrat tuaja. Çdo artist i madh filloi diku, dhe duhet kohë, praktikë dhe përkushtim për të zhvilluar aftësitë tuaja dhe për të gjetur zërin tuaj si artist. Pra, për të gjithë artistët e rinj: vazhdoni të krijoni, vazhdoni të eksploroni dhe mos ndaloni kurrë së mësuari. Bota ka nevojë për perspektivën tuaj unike dhe krijimtarinë tuaj, dhe kush e di – një ditë, ju mund të bëheni vetë një nga mjeshtrit e mëdhenj të artit. Shqipe Vishaj /InLajmi/
