Bërthamat e shumicës së atomeve janë pak a shumë të qëndrueshme, por jo gjithmonë. Ndonjëherë bërthamat mund të shpërbëhen pjesërisht (radioaktiviteti) ose të ndahen në dysh (vizioni bërthamor), shkruan InLajmi.
Nën trysni të madhe, bërthama të ndryshme mund të bashkohen (fuzioni bërthamor). Kur ndodhe ndonjë nga këto bërthama çliron lëndë dhe energji, që njihet si rrezatim. Gjithësia është e mbushur me rrezatim natyror dhe është energjia e fuzionit bërthamor ajo që i bën yjet të shkëlqejnë.
Njerëzit kanë mësuar ta vënë nën fre këtë energji, si për të prodhuar energji, ashtu edhe për të prodhuar bomba bërthamor-bombat më të fuqishme shkatërruese në të gjitha kohërat.
Fuzioni bërthamor
Lëndët djegëse konvencionale kanë masë shumë të madhe dhe nëndetëset nuk mund t’i mbajnë ato në udhëtime të gjata nën ujë, kështu që shumë nëndetëse të mëdha tani vihen në lëvizje nga reaktorë bërthamorë.
Reaktorët prodhojnë nxehtësi nga fuzioni(ndarja) i atomeve të uraniumit që janë të mëdhenj dhe ndahen me lehtësi. Nxehtësia krijon avullin që rrotullon turbinat e nëndetëses, mjafton një numër i vogël shufrash uraniumi për ta vënë në lëvizje një nëndetëse për shumë udhëtime të gjata.
Fuqia e Diellit
Dielli shkëlqen sepse ai është jashtëzakonisht i madh dhe trysnia në bërthamën e tij është e stërmadhe – e mjaftueshme për t’i detyruar bërthamat e atomeve të hidrogjenit të bashkohen për të krijuar helium.
Energjia e çliruar nga çdo fuzion individual mund të jetë shumë e vogël, por aty përfshihen kaq shumë atome saqë nxehtësia e prodhuar është e jashtëzakonshme.
Ky fuzion bërthamor i çon temperaturat në bërthamën e Diellit në 15 milion gradë celsius dhe e bën sipërfaqen të shkëlqejë me nxehtësi të bardhë. /InLajmi/
Burimi:Discovery Channel
