Kërkesat e Vladimir Putinit për Ukrainën janë zbuluar nga Reuters, duke cituar burime të njohura me mënyrën e të menduarit të Kremlinit.
Sipas Reuters, presidenti rus po kërkon sa vijon:
1. Të lëshojë të gjithë rajonin lindor të Donbasit,
2. Të heqë dorë nga ambiciet e saj për t’u bashkuar me NATO-n,
3. Të mbetet neutrale dhe të mbajë trupat perëndimore jashtë vendit.
Sipas të njëjtave burime të cituara nga Reuters, Putin po kërkon braktisjen e plotë të territoreve të Donbasit që mbeten nën kontrollin e Ukrainës dhe në këmbim, Rusia do të ndalonte operacionet në frontet aktuale në Zaporizhia dhe Kherson. Moska kontrollon rreth 88% të Donbasit dhe 73% të Zaporizhias dhe Khersonit, ndërsa thuhet se është e gatshme të dorëzojë pjesë të vogla të rajoneve Kharkiv, Sumy dhe Dnipropetrovsk.
Në të njëjtën kohë, Kremlini këmbëngul në angazhimet ndaj neutralitetit të Ukrainës, braktisjen përfundimtare të perspektivës së anëtarësimit në NATO dhe një garanci ligjërisht të detyrueshme se Aleanca nuk do të zgjerohet më tej në lindje. Gjithashtu shton kufizime për forcat e armatosura ukrainase dhe një ndalim të qartë për praninë e trupave perëndimore në çdo formë të misionit paqeruajtës.
Qëndrimet e Kievit
Qeveria ukrainase nuk ka komentuar zyrtarisht, por Presidenti Volodymyr Zelensky ka përjashtuar vazhdimisht çdo mundësi për të hequr dorë nga territori i njohur ndërkombëtarisht si ukrainas. Në deklarata, ai theksoi se Donbasi vepron si një “fortesë që ndalon përparimin e mëtejshëm rus” dhe theksoi se “tërheqja nga lindja nuk është një opsion, pasi ka të bëjë me vetë mbijetesën e vendit”.
Anëtarësimi në NATO mbetet një qëllim strategjik i sanksionuar në Kushtetutë, duke theksuar se nuk i takon Moskës të vendosë për përbërjen e ardhshme të Aleancës.
Takimi në Alaskë ishte samiti i parë ruso-amerikan në katër vjet. Donald Trump, i cili kërkon të portretizohet si një “president paqebërës”, thuhet se e sheh këtë kontakt si shansin më të mirë për t’i dhënë fund konfliktit. Ai ka njoftuar se po planifikon një takim të drejtpërdrejtë midis Putinit dhe Zelensky-t, i ndjekur nga një samit trepalësh me pjesëmarrjen e tij.
Burimet ruse këmbëngulin se mesazhi për Trump ishte se Putin është “gati për kompromis”. Megjithatë, ato theksuan se nëse Kievi nuk pranon braktisjen e Donbasit, konflikti do të vazhdojë.
Pavarësisht diskutimeve, mbetet e paqartë nëse Ukraina do të pranojë lëshimin e territorit dhe nëse Shtetet e Bashkuara do të njohin territoret ukrainase nën kontrollin rus. Burimet diplomatike kujtojnë se përpjekjet e mëparshme, të tilla si negociatat e Stambollit në vitin 2022 për neutralitet në këmbim të garancive ndërkombëtare të sigurisë, kishin dështuar.
Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha se Putin ishte gati të takohej me Zelensky-n, por të gjitha çështjet duhet të zgjidhen së pari. Presidenti rus ka vënë në dyshim vazhdimisht legjitimitetin e Zelensky-t, pasi mandati i tij përfundoi zyrtarisht në maj 2024, ndërsa në Kiev ata argumentojnë se ai mbetet ligjërisht në pushtet për shkak të luftës.
Në të njëjtën kohë, Britania, Franca dhe Gjermania shprehin skepticizëm në lidhje me qëllimet e vërteta të Putinit.
Sipas analistëve, kërkesa për tërheqjen e Ukrainës nga Donbasi është një opsion politikisht dhe strategjikisht i pamundur për Kievin. “Ambienti i dukshëm për paqe mund të jetë më shumë një shfaqje për Trump sesa një vullnet i vërtetë për kompromis”, vërejnë ata, duke vlerësuar se vetëm një proces negociatash substanciale do të tregojë nëse ka vend për një zgjidhje.
