Për shumë njerëz, Facebook është burimi kryesor i informacionit në botën e sotme. Por në një deklaratë të hënën Meta kërcënoi se do të tërheqë të gjitha lajmet nga platforma e saj kryesore.
Ishte një njoftim që hutoi shumë përdorues. Në qendër të vëmendjes është një projekt-ligj që po kalon nëpër Kongres që Metta dhe Mark Zuckerberg thonë se zvogëlon vlerën që platforma u ofron mediave.
Andy Stone, drejtori i politikave të komunikimit të korporatave të Metta-s, lëshoi një paralajmërim në emër të kompanisë, duke thënë se nëse Kongresi miraton “ligjin e pamatur të gazetarisë”, rrjeti social do të detyrohet të konsiderojë heqjen e lajmeve nga platforma tërësisht.
“Ligji për Konkurrencën dhe Mbrojtjen e Gazetarisë dështon të njohë një fakt kyç: botuesit dhe transmetuesit vendosin përmbajtjen e tyre në Facebook sepse nga kjo përfitojnë fundin e tyre – jo anasjelltas”, vazhdoi ai. “Asnjë kompani nuk duhet të detyrohet të paguajë për përmbajtje që përdoruesit e saj nuk duan ta shohin dhe që nuk është një burim i rëndësishëm të ardhurash.”
Ku është rrënja e problemit?
Është e qartë se media si ky shkrim për këtë ligj dhe reagimi i Metta-s mund të kenë disa paragjykime të qenësishme. Por një studim i Qendrës Kërkimore Pev nga shtatori i vitit të kaluar duket se hap një vrimë në argumentin e Stone se përdoruesit nuk duan të shohin përmbajtje të caktuar.
Ky sondazh zbuloi se pak më pak se gjysma (rreth 48 %) e të rriturve amerikanë thanë se i marrin lajmet e tyre nga mediat sociale “shpesh” ose “ndonjëherë”. Dhe kur bëhet fjalë për vendin ku amerikanët marrin rregullisht lajme në mediat sociale, Facebook kryeson të gjitha platformat e tjera sociale.
Janë 2 ligje që po shkaktojnë këtë veprim të Meta, që të 2 quhen Akti i Konkurrencës dhe Ruajtjes së Gazetarisë (JCPA). Meta ka kundërshtuar një dispozitë kyçe që do të detyronte Facebook-un dhe platformat e tjera të kompensonin botuesit dhe transmetuesit.
Amy Klobuchar, një senator nga Minesota, prezantoi versionin më të fundit të projektligjit me mbështetjen dypartiake këtë vit. Kjo do t’i lejonte botuesit të negociojnë me rrjetet sociale se si shpërndahet përmbajtja e tyre dhe t’u jepet atyre të drejtën të kërkojnë nga platformat që të paguajnë për të.
Historia e rrjeteve sociale dhe Facebook
Rrjetet sociale kanë ndryshuar mënyrën se si lajmet shpërndahen në botën moderne – dhe kompanitë e teknologjisë nuk ishin shumë kohë më parë mbështetës dhe aleatë të mediave.
Në vitin 2015, Facebook lançoi një veçori të quajtur Artikuj të menjëhershëm që paraqiste lajme nga disa media të jashtme në platformë, duke u dhënë 100 % të të ardhurave nga reklamat atyre mediave. Megjithatë, kohët e fundit, Facebook njoftoi planet për të hequr gradualisht këtë iniciativë, duke thënë se ajo do të zhduket plotësisht deri në prillin e ardhshëm, raporton Fast Company.
Kjo bëri që mediat të lobojnë te ligjvënësit dhe të detyrojnë rrjetet sociale të paguajnë për përmbajtjen e tyre. Kjo përpjekje ishte e suksesshme në Australi, ku Facebook dhe të tjerët u detyruan të paguanin. Facebook bllokoi shkurtimisht aksesin në lajme atje, por përfundimisht ndryshoi mendje pasi ligji u ndryshua, transmeton Alsat mk.
Ligji amerikan nuk është gjithashtu i vetmi në radarin e Metta-s. Si Kanadaja ashtu edhe Zelanda e Re po shqyrtojnë ligje të ngjashme që mund ta vënë gjigantin në grep për pagesa edhe më të mëdha të mundshme – ose një ndalim lajmesh.
