30 gushti Dita Ndërkombëtare e Viktimave të Zhdukur me Forcë, Kosovën e gjen me mbi 1. 600 persona ende të pagjetur që nga përfundimi i luftës së vitit 1999.
Familjarët kërkojnë që çështja e të pagjeturve të mos politizohet por të trajtohet si çështje humane.
Ahmet Grajcevci nga Asociacioni i Familjarëve të Personave të Zhdukur, shprehet për RTK se Beogradi vullnetarisht nuk do t’i tregoj asnjëherë vendndodhjen e varrezave masive, por me një trysni të vazhdueshme nga bashkësia ndërkombëtare, një gjë e tillë edhe mund të arrihet.
Kosova ka intensifikuar zhvarrimet e varreve të dyshuara të njerëzve që u zhdukën gjatë luftës së viteve 1998-1999, mes sugjerimeve nga zyrtarët se mund të arrihet një marrëveshje me Serbinë për të ndihmuar në gjetjen e personave të mbetur të zhdukur.
Varre të mëdha masive u gjetën jo shumë kohë pas luftës në qendrat e trajnimit të policisë në Batajnicë afër Beogradit dhe në Petrovo Selo në Serbinë lindore. Kohët e fundit, një varr masiv që përmbante eshtrat e më shumë se 50 njerëzve u gjet në Rudnicë në Serbinë jugperëndimore në vitin 2013, dhe një tjetër në Kizevak aty pranë, ku u gjetën eshtrat e rreth 10 viktimave të kohës së luftës, u gjet në vitin 2020.
Ndërkohë, Serbia dhe Kosova vazhdimisht i kanë kërkuar njëra-tjetrës që të hapin arkivat ushtarake të kohës së luftës në përpjekje për të hedhur dritë mbi varret e fshehura, por ende nuk janë ndërmarrë hapa për ta bërë këtë. Kur lufta e Kosovës 1998-1999 përfundoi, gjithsej 6.044 persona u regjistruan si të zhdukur. 23 vjet më vonë, më shumë se 1.600 prej tyre, kryesisht shqiptarë etnikë, por edhe serbë dhe romë, ende nuk janë gjetur.
Gjatë konflikteve në ish-Jugosllavi kishte 40.000 persona, përfshirë 30.000 vetëm për Bosnje-Hercegovinën. E nëpër botë, 65.000 në Kolumbi, 60.000 në Siri dhe gjithashtu në vende të tjera si Kashmiri, Nepali, Uganda dhe vende të tjera. Ndërsa ende shqyrtohen 150.000 profile biologjike, nga cunami në Tajlandë, nga Uragani Katrina, nga konflikti i Bosnjes, nga Iraku, Afrika e Jugut, Kili dhe Libia.
