Shkruan: Blerim Valla
Një eskavator në hyrje të foajeut të pallatit të kulturës në Gjakovë dhe 40 piktura të varura në mur ishin ato që e pritnin vizitorët në hapje të ekspozitës së 12 personale të piktorit të njohur gjakovar Alban Meka të titulluar “Parcelat”. Hapje zyrtare të kësaj ekspoziteje nuk pati!
Pasi qëllimi sipas autorit A. Meka ka qenë që eskavatori ishte sikur ai dëshiron t”ju shpreh mirëseardhje vizitorëve në vendin ku bukurinë e artit e prish zhurma e eskavatorit dhe ngarendja e gjithësec7lit nga ne pas një parcele që pret ta përvetësojmë ! Pasi fenomeni i parcelës tashmë është bërë kryefjala e të gjithëve dhe i gjithë vendi ynë i ngjanë një parcele të madhe që veç pret të copëtohet edhe më tej…!
Ekspozita me titull “Parcelat” e piktorit Meka, vjen pas shumë ekspozitave kolektive të tij ku ishte pjesëmarrës ai në kohën e fundit. Kështu që kjo ekspozitë personale e tij është një rikthim mbas 10 viteve e këtij lloji. Ndryshe kjo ekspozitë dallon nga ato 11 të parat personale pasi Meka tani ka përdor formate të mëdha të pikturave dhe gama e ngjyrave është e llojit tjetër ku dominon e gjelbërta më shumë nga ato më përpara si e kuqja dhe e kaltërta. Kjo ekspozitë e veçantë zgjoi kurreshtjen e vizitorëve të shumtë përmes 40 pikturave me përmasa të ndryshme të rrymës ekspresioniste.
Dhe çdo vizitorë duke u ndalur përballë secilës pikturë, vetëm atëherë e kupton botën ku jetojmë dhe që na rrethon, por edhe natyrën të cilën e shkatërrojmë çdo ditë, me apo pa vetëdije. p Pamje këto që na ofroi me imagjinatën dhe penelin e tij piktori Alban Meka. Shumë interesante ishte ideja e autorit që në hyrje të ekspozitës, përballja me eskavatorin dhe rolin e njeriut si dëmtuesi më i madh i natyrës.
Arti ekspresionist i Mekës padyshim që duhet të zgjojë ndërgjegjen e fjetur të secilit vizitorë dhe në veçanti të shtetit që të mbrojnë natyrën nga njeriu! Në këtë ekspozitë nuk ka fjalë hapëse. Rolin e kuratorit, të ndërmjetësit mes publikut dhe artit, e merr vetë eskavatori. I cili sikur j8u uron mirëseardhje vizitorëve… dhe njëkohësisht edhe “parcelave”. Supas piktorit Meka “Parcelat janë, njëkohësisht: ndarje të tokës, ndarje të peizazhit, ndarje të hapësirës së brendshme, ndarje të mendjes së njeriut bashkëkohor. Në epokën moderne, njeriu copëzon gjithçka që prek!
Ajo që dikur ishte tokë e pandarë, kthehet në fragmente të shënjuara, të zaptuara, të përvetësuara. Burimi i tokës ndahet në parcela, por paralelisht ndahet edhe vetë njeriu. Ekspozita synon të hapë një debat mbi marrëdhënien njeri–tokë, përvetësimin dhe pushtetin”, shprehet artisti Alban Meka. Shkurt kjo ekspozitë sikur na rikthen atë pyetjen kryesore që duhet secili prej nesh ta thotë: çfarë mbetet nga ne, nga toka, nga kujtesa pas çdo copëzimi, ndarje e parcelizimi!? Përndryshe për këtë ekspozitë në katalogun e saj janë shprehur edhe dy njohës të artit pamor. Kështu, shkrimtari e gazetari Agim Byci mes tjerash ka shkruar:
“Sot, eskavatori e ndërron bukurinë e virgjër të natyrës, e ndërron formën e tokës, kodrës e fushës, livadhit e malit… Kështu e degjeneron jetën, e betonizon ambientin. Eskavatori është njeriu. Pikturat e Alban Mekës janë elegji pa fjalë. Pikturat kanë simbolin kryesor, që është solid e shumë domethënës, që na, me sytë e shpirtit e shohim e nuk e shohim, e ndjejmë e nuk e ndjejmë. Këto tablo janë përkujtues i fuqishëm dhe i rëndësishëm për rritjen e përgjegjësisë së njeriut për ruajtjen e natyrës. Të mos zëvendësohet mbulesa bimore me mbulesën e betonit” vlerëson A. Byci.
Kurse arqitekti Visar Haxhibeqiri në fjalët e tij në katalog mes tjerash ka thënë : ” Përmes një ekspresionizmi të fuqishëm, autori krijon një dialog mes formës, ngjyrës dhe teksturës, duke i dhënë peizazhit një ndjenjë dramatike dhe gati surreale. Parcelat” mund të lexohen si një reflektim mbi marrëdhënien mes njeriut dhe natyrës. Pikturat nga cikli “Parcelat” janë një manifest ekspresionist i fuqishëm, ku artisti nuk e shikon natyrën thjesht si një subjekt estetik, por si një hapësirë dramatike që pasqyron konfliktet e brendshme dhe të jashtme të ekzistencës. Përmes ngjyrave të vrullshme, teksturave të fuqishme dhe një kompozicioni të fragmentuar, veprat ofrojnë një përvojë të thellë emocionale dhe intelektuale, duke tërhequr vëmendjen jo vetëm te bukuria e saj e egër, por edhe te tensioni i pazgjidhur mes njeriut dhe botës që e rrethon.
Pikturat e ciklit “Parcelat” Alban Mekës përfaqësojnë një eksplorim të ndjeshëm të peizazhit, ku natyra shndërrohet jo vetëm në një subjekt vizual, por edhe në një metaforë tensioneve ekzistenciale dhe të ndërhyrjes njerëzore mbi hapësirën”, thotë në vlerësimin e tij, kuratori i ekspozitës Visar Haxhibeqiri
