Le të ngrejë dorën ai prind që nuk e ka humbur ndonjëherë qetësinë me fëmijët e tij, ndoshta duke ngritur zërin dhe duke përjetuar, menjëherë më pas, ndjenjën klasike të fajit. Të ndihesh i konfuzuar, i pavendosur dhe i paqartë në rolin e prindit është, në fakt, një përvojë mjaft e zakonshme. Lajmi i mirë? Ndryshimi është i mundur. Erica Petrucciani, pedagoge dhe personazh në rrjetet sociale, shpjegon se si mund ta arrijmë këtë.
Në manualin e saj, që është rezultat i një eksperience profesionale prej 20 vitesh dhe ndjeshmërisë si nënë, pedagogia ka rrëfyer një rrugë për të ndihmuar prindërit që të njohin më mirë veten e tyre dhe të identifikojnë shkaqet e reagimeve të tyre, si dhe të kuptojnë mendimin dhe zhvillimin emocional të fëmijëve. Ajo gjithashtu propozon strategji efektive për të menaxhuar situatat që shpesh rrezikojnë të përfundojnë në konflikt.
Edukim pa humbur qetësinë: pse është e rëndësishme
Aspekti i parë mbi të cilin ajo thekson reflektimin është se pse është kaq e rëndësishme, megjithëse e vështirë, të edukosh fëmijët pa humbur qetësinë.
«Arsyet janë të shumta. E para ka të bëjë me imazhin që fëmija krijon për veten e tij përmes marrëdhënies me prindin – shpjegon Erica Petrucciani. – Sjellja, verbale dhe jo-verbale, që prindi ka ndaj fëmijës, ndihmon ose pengon fëmijën në ndërtimin e një imazhi pozitiv për veten. Nga ana tjetër, është gjithashtu e vërtetë se edukimi pa humbur qetësinë ndihmon prindin të ndjehet më mirë në rolin e tij, të përjetojë më pak ndjenja faji dhe të rikthejë një energji më pozitive ndaj fëmijëve. Por jo vetëm kaq. Të ruash qetësinë është e rëndësishme gjithashtu për marrëdhënien që krijohet mes prindërve dhe fëmijëve: për të pasur një marrëdhënie të mirë, nevojitet një komunikim i mirë. Dhe nuk mund të ketë komunikim pozitiv kur bëhet zhurmë ose humbet qetësia.»
Edukatë pa humbur qetësinë: kujdes mos tërhiqni “këmbëzën”
Hapi i parë për të mësuar të mos humbim kontrollin në situatat më sfiduese? Të njohim butonat tanë të ndjeshëm.
«Në libër i quaj “këmbëz”-a prindërorë – shpjegon përsëri pedagogia – dhe janë ato emocione që aktivizohen te prindi kur është në marrëdhënie me sjelljen e fëmijës. Emocione që e mbizotërojnë prindin duke e çuar atë të reagojë, në vend që të veprojë. Në të vërtetë, ka një dallim të rëndësishëm mes veprimit dhe reagimit. Ndërsa reagimi ka një komponent të fortë instinktiv, sepse nuk përfshin një kalim përmes racionalitetit, veprimi do të thotë të jesh përgjegjës për atë që ne ndiejmë, ta njohim atë si problemin tonë, pa e transferuar më pas fëmijëve atë emocion që ne nuk arrijmë ta menaxhojmë.»
Alarmi i keq- zemërimi: të nxitohesh është këshilla më e keqe
«Jo vetëm kaq – vazhdon ekspertja – sot jetojmë në një shoqëri të vrullshme. Në nxitimin e jetës së përditshme, si prindër, shpesh ndodh që të duam të zgjidhim një situatë kritike menjëherë. Por nxitimi nuk është kurrë një këshillë e mirë. Para një fëmije që po humb qetësinë, prindi zakonisht ka si objektiv të qetësojë atë shpejt, kur në të vërtetë, qëllimi nuk duhet të jetë të qetësojë fëmijën, por të qëndrojë në emocionin që fëmija po përjeton përmes pranisë sonë respektuese.»
Kërcënimi nuk është kurrë një zgjidhje e mirë
Një nga gabimet më klasike që prindërit bëjnë në përpjekjen për të zgjidhur një situatë konfliktuale me fëmijët shpejt dhe pa “dëme”? Të mbështeten në premtimet – në stilin “nëse je i mirë, do të të blej karamele” – ose në kërcënime, si “nëse nuk ndalon, nuk do të lë të shohësh Youtube”.
«Të përpiqesh të qetësosh një fëmijë me kërcënim, pozitive ose negative, nuk është kurrë një zgjidhje, sepse nuk i lejon fëmijës të kuptojë. Këto dinamika janë natyrale, sepse nuk është e lehtë të qëndrosh brenda emocioneve, si të fëmijëve ashtu edhe tonat. Siç e them gjithmonë, ka një folje shumë të bukur në italisht që është ‘so-stare’. Do të thotë të ndalosh, por nëse e ndajmë bëhet gjithashtu ‘so-stare’: të dish të qëndrosh, dmth, në atë që ajo situatë përcakton, pa u lënë të mbizotërosh nga emocionet.»
Rëndësia e kërkimit të faljes
Dhe nëse gabimet dhe pengesat janë gjithmonë të pranishme në jetën e një prindi, çfarë duhet të bëjmë kur, pavarësisht qëllimeve më të mira, përfundojmë sërish duke humbur qetësinë me fëmijët?
«Një aspekt i rëndësishëm është të dish të kërkosh falje nga fëmija – thekson pedagogia – por gjithashtu ta bësh atë në mënyrën e duhur: është thelbësore që prindi të pranojë se ka gabuar, por ta bëjë këtë në një formë komunikative…»
