I titulluar “Një përmbytje e menjëhershme dështimesh në Teksas”, profesori dhe eksperti në menaxhimin e fatkeqësive natyrore Costas Synolakis shënon, në një artikull në Wall Street Journal, një periudhë të dhimbshme neglizhence, pamjaftueshmërie institucionale dhe guximi politik, e cila i kushtoi jetën mbi 100 njerëzve – përfshirë 28 fëmijë – në shtetin e Teksasit.
Fatkeqësia ndodhi vetëm brenda pak orësh, kur lumi Guadalupe u rrit 8 metra në më pak se një orë, duke rrëmbyer kampe, shtëpi dhe komunitete në qarqet Kerr dhe Kendall. Më shumë se 160 persona mbeten të zhdukur. Teksasi, kujton kolumnisti, tashmë mban vulën e rrezikut. Kjo zonë njihet si “rrugica e përmbytjeve të menjëhershme” – “zinxhiri i përmbytjeve të papritura”.
Nuk ishte faji i shkencës – ishte mungesa e vullnetit politik.
Z. Synolakis thekson se meteorologët e kishin parashikuar rrezikun me kohë. Shërbimi Kombëtar i Motit (NWS) kishte lëshuar paralajmërime që më 3 korrik, ndërsa mesazhe urgjente u dërguan në telefonat celularë në orët e para të 4 korrikut. Por shumica e njerëzve ishin në gjumë, kampistët nuk kishin sinjal apo telefona celularë, dhe nuk kishte sirena apo mjete të tjera për t’u zgjuar. “Shkenca bëri punën e saj”, shkruan ai. “Ajo që mungonte ishte vullneti politik.”
Pavarësisht diskutimeve të përsëritura, autoritetet lokale nuk kishin investuar në sisteme sirenash për shkak të kostos dhe shqetësimeve në lidhje me ndotjen akustike. “Kjo është një zonë që e ka ditur rrezikun për dekada të tëra, por ka shmangur përgatitjen serioze”, thotë profesori.
Disa zyrtarë vendorë kanë shmangur evakuimet, duke përmendur rrezikun e lodhjes nga alarmet e rreme të përsëritura. Z. Synolakis e hedh poshtë argumentin: “Kjo nuk ishte lodhje nga alarmi – ishte një ndjenjë e rreme sigurie. Zona quhet rrugicë përmbytjesh të menjëhershme për një arsye.”
Eksperimentet kanë treguar se edhe 15 centimetra ujë mund ta rrëmbejnë një person, ndërsa një makinë fillon të notojë në thellësi prej 45 centimetrash. Pa paralajmërim dhe evakuim në kohë, edhe përmbytjet e vogla mund të jenë fatale.
Përgatitje, jo profeci
Z. Synolakis thekson se parashikimi i fenomeneve ekstreme nuk është i mjaftueshëm nëse nuk shoqërohet me mjete të përshtatshme për njoftimin dhe edukimin e popullsisë.
Ai propozon një sërë zgjidhjesh:
Sisteme njoftimesh me shumë shtresa, sirena, mesazhe audio, njoftime push, përditësime në shumë gjuhë.
Standardet kombëtare për evakuimet për shkak të përmbytjeve të menjëhershme, që korrespondojnë me rregulloret e zjarrit.
Arsimi i vazhdueshëm në shkolla, kampe dhe qendra kujdesi.
Praktikë në skenarë në shkallë të plotë, jo vetëm ushtrime teorike “mbi tavolinë”.
Ndihma nuk është e barabartë me parandalimin
Profesori thekson se ndihma federale pas një katastrofe, sado e nevojshme që është, nuk zëvendëson përgatitjen e duhur.
“Ne kemi nevojë për investime në teknologjitë e paralajmërimit, jo shkurtime për NOAA dhe FEMA”, vëren ai, megjithëse e bën të qartë se përgjegjësia për tragjedinë nuk u takon agjencive federale, të cilat funksionuan siç duhet, por qeverive lokale që reaguan ngadalë, transmeton Top Channel.
Duke e përfunduar artikullin e tij, Synolakis kthehet te viktimat: “Fëmijët në Kampin Mystic nuk u mbytën thjesht në ujë. Ata u mbytën në një përmbytje dështimesh – dështime të imagjinatës, investimeve dhe vullnetit politik. Udhëheqësit vendorë duhet të fillojnë t’i marrin seriozisht fatkeqësitë – përpara se ato të ndodhin .”
