14 Qershori është dita e 165-të e vitit, deri në fund të tij janë edhe 200 ditë.
Ngjarje
1158 – Duka i Saksonisë dhe Bavarisë, Henri ‘Luani’, themelon qytetin Munich në brigjet e lumit Isar pranë një kuvendi murgjish benediktinë – Kështu qyteti mori dhe emrin Munich (bavarisht ‘Minga’ – Murg). Munich është kryeqyteti i shtetit gjerman të Bavarisë dhe qyteti i tretë më i madh në Gjermani, pas Berlinit dhe Hamburgut.
1775 – Lufta Revolucionare Amerikane: Kongresi Kontinental krijon forcat e armatosura duke shënuar lindjen e Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara. Të nesërmen, Xhorxh Uashingtoni emërohet komandant i përgjithshëm.
1777 – Flamuri me 13 shirita të bardhë e të kuq dhe 13 yje të bardhë në sfond blu, miratohet nga Kongresi si Flamuri i Shteteve të Bashkuara. Me shtimin e shteteve do të shtoheshin edhe shiritat dhe yjet. Sot ky flamur ka 50 yje dhe 50 shirita që përfaqësojnë 50 Shtetet e Bashkuara.
1789 – Uiski i distiluar nga misri u prodhua për herë të parë nga kleriku amerikan Elia Craig, dhe u quajt Bourbon sepse kleriku Craig banonte në qarkun Bourbon të shtetit Kentucky.
1830 – Fillimi i kolonizimit francez të Algjerisë: 34 mijë ushtarë francezë fillojnë pushtimin e Algjerit, duke zbarkuar rreth 27 kilometra në perëndim. Kolonizimi francez, nën sisteme të ndryshme qeverisëse, do të zgjaste deri më 1962 kur Algjeria shpalli pavarësinë nga Franca.
1846 – Kolonët anglezë në Sonoma, Kaliforni, fillojnë një rebelim kundër Meksikës dhe shpallin Republikën e Kalifornisë. Por Republika nuk jetoi gjate; në të njëjtin vit shpërthen lufta meksikane-amerikane; lufta zgjati deri më 1848 dhe përfundoi me përfitime për SHBA-në – më 9 shtator 1850, Kalifornia i bashkohet 30 shteteve të tjera të Amerikës, dhe sot është shteti i tretë më i madh në Shtetet e Bashkuara për nga territori, pas Alaskës dhe Teksasit. Një në tetë amerikanë banon në Kaliforni – kështu i bie të ketë 38 milionë banorë.
1841 – Parlamenti i parë kanadez filloi punën në Kingston.
1872 – Kandaja legalizon sindikatat e punëtorëve.
1900- Hawaii u bë territor i SHBA-së.
1907- Gratë në Norvegji e fituan të drejtën për të votuar.
1927- Presidenti nikaraguas, Adolfo Diaz, nënshkroi një traktat me SHBA-në, duke e lejuar ndërhyrjen amerikane në shtetin e tij.
1940 – Lufta e Dytë Botërore: Paris bie nën pushtimin gjerman, dhe forcat aleate tërhiqen. Po këtë ditë, Bashkimi Sovjetik paraqet një ultimatum për Lituanisë që rezulton në humbjen e pavarësisë lituaneze. Gjithashtu, më 14 qershor, një grup prej 728 të burgosur politikë polakë nga Tarnow bëhen banorët e parë të kampit të përqëndrimit Aushvic (3 milionë njerëz do të linin eshtrat në Aushvic deri në vitin 1945).
1945 – Burma u çlirua nga Britania.
1949 – U formua shteti i Vietnamit.
1951 – SHBA: Kompjuteri i parë komercial, UNIVAC I, u vu në përdorim – pak javë më pare kompjuteri ishte instaluar në Zyrën e Regjistrimit të popullsisë. Në vitin 1952, UNIVAC I u përdor nga rrjeti CBS për të parashikuar rezultatin e zgjedhjeve presidenciale – kompjuteri parashikoi se Eisenhower do të fitonte me shumicë të madhe votash ndaj Adlai Stevensonit edhe pse anketat tregonin se Stevenson gëzonte më shumë popullaritet. Ky parashikim i saktë me kompjuter shtoi gjithashtu ndërgjegjësimin publik mbi teknologjinë e informatikës.
1962 – Themelohet në Paris Organizata Evropiane për Kërkime në Hapësirë – sot Agjencia Evropiane e Hapësirës.
1965 – Një triumvirat ushtarak mori kontrollin mbi Sajgon, në Vietnamin Jugor.
1982 – Forcat argjentinase iu dorëzuan ushtarëve britanikë në Ishujt e Falklandit.
1985 – Nisi rrëmbimi 17-ditësh i aeroplanit TWA. Rrëmbyesit ishin shiitë libanezë.
1996 – Rebelët çeçenë morën 2.000 njerëz peng në një spital në Rusi.
1999 – Çlirimi i Gjakovës nga pushtuesit serb.
Lindje
- 1920 – Ramadan Sokoli, muzikologu i shquar shqiptar.
- 1928 – Ernesto Çe Gevara, revolucionar.
- 1969 – Shtefi Graf, tenisere gjermane.
- 1899 – Jasunari Kavabata, shkrimtar japonez.
Vdekje
- 1939 – P. Ambroz Marlaskaj OFM, publicist, mësues, tekstolog, jurist dhe deputet i Kuvendit Kushtetues.
- 1968 – Salvatore Quasimodo, poet italian, nobelist
- 1986 – Jorge Luis Borges, shkrimtar argjentinas
Festa dhe përvjetore
Dita Boterore e Dhurimit te Gjakut
