Të enjten, Kuvendi i Kosovës ratifikoi marrëveshjen që u nënshkrua në vititn 2022, për t’ia dhënë me qira Danimarkës burgun e Gjilanit, në të cilin pritet të vuajnë dënimin rreth 300 të burgosur danezë.
Sipas Traktatit, Danimarka nuk do të dërgojë në Kosovë të burgosur të dënuar për akte terroriste, krime lufte dhe të burgosur me çrregullime të rënda mendore të diagnostikuara që kërkojnë kujdes mjekësor jashtë burgut.
Ky vendim i Danimarkës shkaktoi reagime dhe kundërshtime nga një sërë organizatash për të drejtat e njeriut dhe ekspertë juridikë, të cilët mendojnë se në Kosovë nuk është e mundur të respektohen dhe zbatohen ligjet siç zbatohen në Danimarkë.
Si një nga arsyet për të kundërshtuar dërgimin e të burgosurve nga Danimarka në Kosovë, organizatat nga Danimarka dhe bota deklarojnë se Kosova nuk është anëtare e OKB-së dhe Këshillit të Evropës dhe për këtë arsye nuk është e obliguar me të drejtën ndërkombëtare sipas Konventës së OKB-së.
Tutje, siç shkruan Al Jazeera, përcjell Klankosova.tv, para nënshkrimit të kontratës, Shërbimi Korrektues Danez vizitoi burgun në Gjilan dhe zbuloi se, ndër të tjera, ka myk, se uji i pijshëm mban aq shumë erë klori sa që shumica e të burgosurve pinë ujë në shishe dhe se burgu në përgjithësi tregon shenjat e mungesës së mirëmbajtjes.
Sipas Shërbimit Penal, është parakusht që ndër të tjera të krijohen kuzhina ku të burgosurit mund të gatuajnë dhe ndërtesa për pushim dhe punë, në mënyrë që kushtet të jenë më të ngjashme me burgjet daneze. Prandaj, burgu duhet t’i nënshtrohet një rinovimi të gjerë përpara se të jetë gati për të strehuar të burgosurit danezë, transmeton Klankosova.
Komiteti i OKB-së kundër Torturës (CAT) në dhjetor të vitit të kaluar vlerësoi planet e qeverisë daneze për transferimin e 300 të burgosurve, duke publikuar edhe një raport me anë të cilit pasqyron shqetësimet e komitetit për shkeljet e mundshme të të drejtave të njeriut dhe këshillon qeverinë daneze të anulojë planet e saj.
A respekton Danimarka Konventën kundër Torturës?
CAT monitoron nëse vende të tilla si Danimarka respektojnë Konventën kundër Torturës. Në raport thuhet se shteti duhet të sigurojë që të gjithë personave të ndaluar t’u sigurohen të gjitha garancitë themelore ligjore, si në ligj ashtu edhe në praktikë, që nga fillimi i paraburgimit.
Kjo përfshin të drejtën për një avokat me konfidencialitet të garantuar gjatë takimeve private, duke përfshirë aksesin në ndihmë juridike falas. Ai përfshin gjithashtu të drejtën për informacion të plotë për të drejtat e tyre, arsyet e arrestimit dhe çdo akuzë kundër tyre, në një gjuhë që ata kuptojnë dhe në një mënyrë të arritshme.
Në raport, komiteti shprehu shqetësimin për pasojat e mundshme që transferimi mund të kishte në aksesin e të burgosurve në kujdesin shëndetësor dhe vizitat familjare. Edhe pse shteti ka njoftuar se ambientet e burgut me qira do t’i nënshtrohen ligjit danez, ende ekziston rreziku i akteve të mundshme të torturës ose keqtrajtimit nga personeli i burgut.
Amnesty International ka bërë thirrje për marrëveshje të ardhshme ndërmjet Danimarkës dhe Kosovës për të bërë të qartë se të burgosurit do të jenë nën juridiksionin danez në çdo kohë dhe në çdo vend.
