Udhëheqësit amerikanë po bëjnë një përpjekje urgjente për të parandaluar luftën midis Izraelit kundër Hamasit dhe fatkeqësinë humanitare që është shpalosur në Gaza.
Ndërhyrjet e Uashingtonit synojnë gjithashtu parandalimin e një përshkallëzimi rajonal të konfliktit dhe një krizë edhe më të madhe gjeopolitike, sipas një analize të CNN.
Ndërsa një aeroplanmbajtëse e 2-të amerikane prite të mbërrijë në rajon, presidenti Joe Biden tha për “60 Minutes” se ai mbështet përpjekjet e Izraelit për të përballuar ditën më të errët në historinë e tij 50-vjeçare.
Veç kësaj, presidenti i Shteteve të Bashkuara u ndal te qytetarët amerikanë, të cilët janë në mesin e 150 pengjeve të Hamasit. Por ai tha gjithashtu se do të ishte një “gabim i madh” që Izraeli të pushtonte Gazën dhe bëri thirrje për fillimin e negociatave për krijimin e një shteti palestinez.
Komentet e tij erdhën pas një fundjave zhgënjimi për qytetarët amerikanë të bllokuar në Gaza për shkak të negociatave të bllokuara për mundësinë e evakuimit nga Egjipti.
Administrata Biden po përpiqet njëkohësisht të përmirësojë kushtet e rënda humanitare për palestinezët, të cilët janë ende të bllokuar, pa pasaporta dhe pa ndihmë, ndërkohë që vazhdojnë sulmet e pamëshirshme ajrore izraelite.
Misioni i Sekretarit të Shtetit Anthony Blinken në Lindjen e Mesme tregon se Shtetet e Bashkuara kanë ende potencialin më të madh për të ushtruar ndikim politik mbi Izraelin, si dhe lojtarët kryesorë të fuqisë në botën arabe, në një kohë ku rreziku është shumë i madh.
Zyrtarët e administratës amerikane e bënë të qartë se ata po përpiqen me dëshpërim të ruajnë shpresën për një riformësim të Lindjes së Mesme. Në fokus të agjendës së tyre është normalizimi i marrëdhënieve diplomatike të Izraelit me Arabinë Saudite, të cilin sulmet e Hamasit mund të përbëjnë një kërcënim.
Përpjekja e SHBA-së për të balancuar krizën që po zgjerohet me shpejtësi është shumë komplekse dhe disa nga qëllimet e saj mund të jenë të papajtueshme me të tjerat.
Për shembull, dëshira e Izraelit për të eliminuar njëherë e përgjithmonë Hamasin mund të çojë në shkatërrim masiv dhe viktima të shumta gjë që do të kishte pasoja katastrofike për marrëdhëniet e SHBA me botën arabe në tërësi.
Rreziku i përshkallëzimit
“Ne po flasim me izraelitët për të gjithë gamën e çështjeve që synojnë të sigurojmë se Izraeli do të jetë i sigurt dhe se palestinezët e pafajshëm që jetojnë në Gaza do të jenë në gjendje të jetojnë një jetë me dinjitet, siguri dhe paqe në të ardhmen”, tha shefi i sigurisë së Biden, Jake Sullivan për CNN.
Sullivan paralajmëroi gjithashtu se lufta midis Izraelit dhe Hamasit mund të jetë vetëm fillimi.
“Ekziston rreziku i një përshkallëzimi të këtij konflikti, hapja e një fronti të dytë në veri dhe, natyrisht, përfshirja e Iranit ”, tha ai për CBS.
Komentet erdhën pasi tragjedia humanitare e shpalosur në Gazën e varfër dhe me popullsi të dendur po fillon të shpaloset.
Zyrtarët e OKB-së kanë paralajmëruar për kushtet e ferrit pas më shumë se tetë ditësh të bombardimeve izraelite që kanë vrarë rreth 3 mijë palestinezë në përgjigje të pengmarrjes dhe vrasjes së 1,400 njerëzve në Izrael, raporton abcnews.al.
Philippe Lazzarini, komisioneri i përgjithshëm i Agjencisë së Kombeve të Bashkuara për Ndihmën dhe Punët, paralajmëroi për mungesa të mëdha të ujit, energjisë elektrike, ushqimit dhe ilaçeve, ndërsa mijëra banorë të Gazës ikin nga territoret veriore pas urdhrit të evakuimit të Izraelit, ndërsa kufiri jugor me Egjiptin mbetet i mbyllur.
‘Gaza po mbytet dhe duket se bota ka humbur humanitetin e saj. Të gjithë e dimë se uji është jetë. Gazës po i mbaron uji, po i mbaron jeta”, tha Lazzarini.
Civilët po përdoren “si mburoja”
Izraeli ka njoftuar se po përpiqet të lehtësojë vuajtjet e civilëve, duke akuzuar Hamasin e mbështetur nga Irani se ka fshehur raketat e tij në zona urbane me popullsi të dendur dhe kampe refugjatësh, duke përdorur civilët si mburoja.
Hamasi, nga ana e tij, u bëri thirrje civilëve që të injorojnë paralajmërimet izraelite për të evakuuar Gazën veriore. Në të njëjtën kohë, Blinken është në një turne që përfshin ndalesa në Izrael, Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Jordani, Egjipt dhe Bahrein.
Siç tha ai të dielën nga Kajro, ka një vendosmëri në të gjithë rajonin për të parandaluar që sulmet e Hamasit të përshkallëzohen në një luftë më të gjerë rajonale. Departamenti i Shtetit tha se do të kthehet në Izrael për konsultime të mëtejshme të hënën.
Izraeli gjithashtu ka ftuar Biden në vend për bisedime me kryeministrin Benjamin Netanyahu. Megjithatë, perspektiva që presidenti amerikan të vizitojë një zonë lufte dhe të rrezikojë prestigjin e tij personal mund të shkaktojë më shumë komplikime sesa zgjidhje, raporton abcnews.al.
Reagimi i Uashingtonit është thike më 2 presa teksa thekson mbështetjen e tij të palëkundur për të drejtën e Izraelit për të eliminuar Hamasin.
Në të njëjtën kohë, po përpiqet të zbusë pasojat politike të ofensivës së ardhshme tokësore, duke kërkuar gjithashtu të avancojë interesat e saj, duke parandaluar situata që do të anulonin përparimin e saj diplomatik në Lindjen e Mesme.
Blinken përshkroi strategjinë shumëplanëshe të SHBA-së.
“Unë nuk mendoj se mund të jemi më të qartë se sa kemi qenë, se kur bëhet fjalë për sigurinë e Izraelit, ne mbështesim Izraelin,” tha ai në Kajro.
Por ai gjithashtu paralajmëroi: “Sa rëndësi ka Izraeli. Ai duhet ta bëjë këtë në një mënyrë që të afirmojë vlerat tona të përbashkëta të jetës njerëzore dhe dinjitetit njerëzor, duke marrë çdo masë paraprake të mundshme për të mos dëmtuar civilët.”
Kryediplomati amerikan shtoi gjithashtu se askush nuk duhet të bëjë asgjë që mund t’i hedhë benzinë zjarrit në ndonjë vend tjetër. Mendoj se është shumë e qartë”.
Evakuimi i qytetarëve nga Gaza dhe mungesa e ujit
Sipas Sullivan, zyrtarët izraelitë dhe egjiptianë ishin të gatshëm të lejonin largimin e qytetarëve amerikanë nga Gaza përmes kalimit në Rafah, por Hamasi bllokoi përpjekjet.
Sullivan tha gjithashtu për CNN se Izraeli kishte rënë dakord të kthente furnizimin me ujë në Gaza por që zyrtarët e Gazës thanë se nuk mund të verifikohej sepse energjia elektrike e nevojshme për pompimin e ujit nuk ishte rikthyer.
Blinken njoftoi gjithashtu emërimin e David Satterfield, ish-ambasadorit të SHBA-së në Turqi, si një i dërguar për të koordinuar përpjekjet e ndihmës humanitare. I dërguari i ri i SHBA do të jetë në Izrael duke filluar nga e hëna.
Sulmi tokësor
Frika e përshkallëzimit është e lidhur me ofensivën e pritshme tokësore izraelite në Gaza, e cila mund të çojë në luftime të ashpra me Hamasin dhe në viktima të shumta civile.
Ekspertët paralajmërojnë se çdo viktimë civile mund të shkaktojë një shpërthim të ri të dhunës në Bregun Perëndimor. Ato gjithashtu mund të nxisin Hezbollahun me bazë në Liban, i cili si Hamasi është cilësuar një organizatë terroriste nga SHBA, të lëshojë mijëra raketa në caqet izraelite, duke hapur një front të 2-të në luftë.
Hezbollahu është shumë më i fuqishëm se Hamasi dhe Izraeli ka paralajmëruar se do të nisë një kundërsulm shkatërrues në Liban nëse përleshjet kufitare që tashmë kanë shpërthyer midis 2 palëve përshkallëzohen.
Një sulm i dyfishtë ndaj Izraelit nga Hezbollahu dhe Hamasi i mbështetur nga Irani mund të çojë gjithashtu në hakmarrje izraelite kundër Republikës Islamike, duke rritur rrezikun e përfshirjes së SHBA-së për të mbrojtur aleatin e saj, raporton abcnews.al.
Misioni i Iranit në Kombet e Bashkuara paralajmëroi të shtunën se nëse sulmet e Izraelit në Gaza nuk ndalen, ” situata mund të dalë jashtë kontrollit me pasoja të gjera”.
Roli i Arabisë Saudite dhe Egjiptit
Një sulm tokësor izraelit në Gaza do të kufizonte gjithashtu hapësirën diplomatike për ndërhyrje nga shtetet arabe, si Arabia Saudite dhe Egjipti, për të de-përshkallëzuar situatën.
Princi i kurorës saudit Mohammed bin Salman, për shembull, bëri thirrje për ” heqjen e menjëhershme të rrethimit të Gazës ” kur u takua me Blinken të dielën dhe hodhi poshtë shënjestrimin e civilëve, shkatërrimin e infrastrukturës kritike dhe ndërprerjen e shërbimeve thelbësore.
Kaos përballë sulmit
Ndërkohë, përpjekja e Biden për të përshpejtuar ndihmën për rajonin është ndërlikuar nga kaosi në Dhomën e Përfaqësuesve, e cila është paralizuar nga dështimi i Partisë Republikane të ndarë për të zgjedhur një kryetar të ri, raporton abcnews.al.
Administrata Biden pritet të japë një përditësim të klasifikuar mbi situatën të mërkurën.
Me fillimin e javës, ka një ndjenjë se situata do të përkeqësohet, shkruan abcnews.al.
Negociatori veteran i SHBA-së për paqen në Lindjen e Mesme Aaron David Miller tha se sulmi izraelit do të ndodhte brenda disa ditësh.
Megjithatë, ai ka shpresë te zgjidhja diplomatike.
