Për dallim nga e kaluara kur familjet shqiptare në Kosovë ishin shumëanëtarëshe dhe tradicionalisht me një numër më të madh fëmijësh, çiftet e reja kanë ndryshuar konceptin e planifikimit familjare duke u kufizuar në 2 apo 3 e shumë rrallë 4 fëmijë, shkruan InLajmi.
Planifikimi i kufizuar i familjes në botën e civilizuar tashmë është bërë trend edhe në Kosovë, kjo duke i’u përshtatur kështu dinamikës së jetës por edhe rritjes së standardit jetësor.
Po jo vetëm qasja evropiane ka ndikuar që në Kosovë të kufizohet planifikimi i familjes, por janë edhe kushtet ekonomike ato që me patjetër “detyrojnë” çiftet që të ndalen në 2 apo 3 fëmijë.
Se kushtet ekonomike janë një nga faktorët potencial që çiftet e reja kufizohen në shtimin e familjes në 2 apo më së shumti 3 fëmijë, vlerësojnë sociologët të cilët pas kësaj si faktor dytësor renditin karrierën personale të të çifteve. Gjithashtu kufizimi në planin e shtimit të familjes fillon edhe nga mendësia ndryshe nga dikur sepse me zhvillimin socio-ekonomik kanë ndryshuar nevojat e kërkesat e fëmijëve të lindur në hovin e zhvillimit të avancuar të të gjitha fushave e poashtu edhe avancimit të fushës së edukimit dhe arsimimit.
Pra, këto ndryshime socio-ekonomike patjetër se kanë ndikuar që numri i lindjeve në Kosovë të ulet nga viti në vit, por edhe faktorë tjerë që potencialisht mendohen të jenë arseja e rënies së natalitetit.
Sikur që e cekëm më lartë, pos faktorëve ekonomik në uljen e lindjeve ka ndikuar edhe ndryshimi i karakterit dhe intensitetit të migrimeve, sepse dikur migronin kryesisht meshkujt pa familje e tani shpërngulen familjet e tëra edhe ato të posamartuara, kështu që edhe për lindjet vendosin që t’i bëjnë atje ku punojnë për shkak të kushteve më të mira dhe benefiteve sociale që i kanë fëmijët.
Natyrisht kjo rënie e natalitetit e rrezikon vendin tonë, pasi në një të ardhme të afërt Kosova mund të përballet me popullatë mbi mesatare dhe nga mosha e shtyrë. Kjo bën që vendi të thellohet në kriza më të thella qoftë sociale ekonomike duke mos pasur zhvillim të ekonomisë dhe mungesë të fuqisë punëtore.
Se nga viti në vit Kosova shënon rënie të natalitet, tregojnë edhe të dhënat zyrtare nga Agjencia e Statistikave të Kosovës, dërguar me shkrim për Gazetën InLajmi.
Kështu sipas statistikave zyrtare, bëhet e ditur se në muajin mars të vitit të kaluar në Kosovë kanë lindur 2.333 foshnje dhe nëse i karahasojmë shifrat nga viti iparaprak, këtë vit vërejmë një rënie të dukshme të natalitetit.
“Në muajin mars të kërij viti janë regjistruar 2. 000 lindje, ndërsa po në këtë muaj në vitin 2022 janë regjistruar 2 132 lindje”, thuhet në përgjigjen e ASK-së për InLajmin.
Ndryshe gjatë viteve të 80-ta dhe 90-ta, Kosova ishte ndër vendet me shtimin më të madh të popullsisë në ish-Jugosllavi. /InLajmi/
