22 marsi është dita e 81-të e vitit, deri në fund të tij janë edhe 284 ditë.
Ngjarje:
238 – Perandoria romake – Gordian i parë dhe biri i tij Gordian II shpallen perandorë; ata qëndrojnë në fron vetëm 1 muaj – ishte viti kur perandoria qeverisej nga 6 perandorë rivalë. Gordianët (babë e bir) udhëhoqën një betejë kundër perandorit Maximinus Thraks , humbën dhe të dy kryejnë vetëvrasje. Nuk ka të dhëna të besueshme për origjinën e familjes së tyre, por mendohet se ishin me prejardhje nga Anatolia.
1457 – Bibla Gutenberg bëhet libri i parë i shtypur. Libri u shit menjëherë, duke u përhapur në Angli dhe ndoshta Suedi dhe Hungaria . Në vitin 2009, 48 nga Biblat e para ekzistonin, por nga këto vetëm 21 me fletë të plota.
1622 – Amerikë; Masakra në Jamestown ku Indianët Algonquian vrasin 347 anglezë, një e treta e popullsisë së kolonisë. Në verën dhe vjeshtën e atij viti, kolonët që mbijetuan hakmerren duke djegur e shkatërruar fushat e misrit të indianëve, dhe detyruan shefin Opeçansan, për të negociuar. Gjatë ceremonisë së marrëveshjes kolonët u ofruan indianëve pije alkoholike, i dehën, i vunë në gjumë dhe vranë rreth 200 prej tyre – Opeçansan mundi të ikte.
1790 – Thomas Jefferson bëhet i pari Sekretar amerikan i Shtetit nën administratën e Presidentit të parë George Washington.
1829 – Tre fuqitë mbrojtëse (Britania, Franca dhe Rusia) përcaktojnë kufijtë e Greqisë.
1882 – Kongresi amerikan miraton Aktin Edmunds që ndalon poligaminë – 1300 burra u burgosën brenda pak kohësh në bazë të këtij akti.
1908 – Lindi Louis L’ Amour, autori më i shitur amerikan. Pas vdekjes, më 10 qershor 1988, editori i tij në Bantam Books, Stuart S. Applebaum , tha se “zoti L’ Amour, që nuk kishte pirë ndonjëherë duhan, vdiq nga kanceri i mushkërive” (NYT). Të gjithë 100 librat e Louis L’ Amour – 86 romane dhe 14 koleksione tregimesh – janë në shtyp, dhe rreth gati 200 milionë kopje në qarkullim. Ish presidenti Jimmy Carter lexonte libra të L’ Amourit kur udhëtonte me aeroplan, dhe Presidenti Ronald Reagan i lexonte ato ndërsa merrrte veten nga operacioni për heqjen e kancerit në vitin 1985 . ”Mendoj se jam industri” thoshte L’ Amour një dekadë para se të vdiste. Ai ishte shkrimtari i parë i nderuar me medalje të artë të Kongresit.
1913 – Shqipëria londineze; Konferenca e Ambasadorëve të 6 Fuqive të Mëdha mbledhur në Londër përcakton arbitrarisht kufijtë veriorë dhe veri-lindorë të shtetit shqiptar; e gjithë treva fushore e Kosovës i shkëputet shtetit të ri dhe i jepet Serbisë, edhe pse shumica e banorëve ishin shqiptarë; fiset shqiptare Hoti dhe Gruda iu dorëzuan Malit të Zi, ndërkohë që qytetet e rëndësishme tradicionalisht shqiptare Pejë, Gjakovë, Prizren dhe Dibër i kalojnë Serbisë ose Malit të Zi. Si rezultat i këtij përcaktimi kufijsh, i njohur si Protokolli i Londrës, u krijua e ashtuquajtura Shqipëria londineze (sinonim për Shqipëri të cunguar, e lënë pa fusha pjellore, pa rajone të pasura në minerale dhe burime të tjera). Në atë kohë, shteti i ri shqiptar kishte 800 mijë banorë, ndërkohë që rreth 500 mijë të tjerë u lanë jashtë kufijve të tij.
1943 – Lufta e Dytë Botërore: e gjithë popullsia e Khatynit në Bjellorusi u dogj e gjallë nga forcat pushtuese gjermane.
1992 – Rënia e komunizmit në Shqipëri: Partia Demokratike fiton një shumicë vendimtare në zgjedhjet parlamentare – pas afër 48 vjetësh, komunistëve u mohohet pushteti absolut.
Lindje
1822 – Rosa Bonheur, piktore franceze
1868 – Alfred Fowler, astronom britanez
1875 – Hans Grimm, shkrimtar dhe publicist gjerman
1878 – Jean Strauwen, komponizitor dhe dirigjent belg
1887 – Chico Marx, aktor dhe humorist amerikan
1909 – Nathan Rosen, fizikan amerikano-izraelit
1912 – Agnes Martin, artiste amerikane
1912 – Karl Malden, aktor amerikan
1920 – Ludvík Kundera, shkrimtar çek
1921 – Nino Manfredi, aktor italian
1931 – Burton Richter, fizikan amerikan si dhe fitues i Çmimit Nobel
1931 – William Shatner, aktor dhe autor kanadez
1937 – Angelo Badalamenti, kompozitor italian
1941 – Bruno Ganz, aktor zvicran
1944 – Bujar Kapexhiu aktor, regjisor dhe skenarist shqiptar
1948 – Andrew Lloyd Webber, muzikant dhe kompozitor britanez
1949 – Fanny Ardant, aktore franceze
1976 – Reese Witherspoon, aktore amerikane, fituese e Çmimit Oskar
Vdekje
1832 – Johann Wolfgang von Goethe, shkrimtar gjerman (lindi më 1749)
1935 – Aleksander Moisiu, aktor ausriak me origjinë shqiptare.
2004 – Ahmed Jassin – themelues i organizatës politike islamike Hamas në Palestinë.
Festa dhe përvjetore
Shqipëria – Dita e Nevruzit
Dita botërore e ujit Në vitin 1993 Kombet e Bashkuara në konferencën që u zhvillua në Rio De Janeiro të Brazilit, deklaruan Dita botërore të ujit.
