Ish-zëdhënësi i NATO-s gjatë luftës në Kosovë, Jamie Shea, në një prononcim për GazetaBlic e sheh si gjë pozitive që takimi Kurti-Vuçiqi do të mbahet në Maqedoninë e Veriut.
Shea thotë se takimi Kurti-Vuçiq në Maqedoninë e Veriut duhet të shërbejë si frymëzim për Beogradinë dhe Prishtinën, sepse ky vend po shkon drejt anëtarësimit në BE.
“Është simbolike që takimi po mbahet nga Maqedonia e Veriut, një vend që ka qenë në gjendje të tregojë lidership dhe gatishmëri për të gjetur zgjidhje konstruktive për të zgjidhur mosmarrëveshjet e saj historike me Greqinë. Si rezultat, Maqedonia e Veriut është sot në NATO dhe po shkon drejt anëtarësimit në BE. Le të jetë ky një frymëzim për Beogradin dhe Prishtinën”, tha Shea.
Shea thotë se nga ky takim pret marrëveshje për zbatimin e parimeve për normalizimin e marrëdhënieve që ranë dakord nga Kosova dhe Serbia në Bruksel javën e kaluar.
Shea shton se asnjëra palë nuk dëshiron marrëveshje vetëm pjesërisht.
“Ajo që unë pres është një marrëveshje për zbatimin e parimeve për normalizimin e marrëdhënieve që u ranë dakord nga Kosova dhe Serbia në Bruksel javën e kaluar. Së bashku me një afat kohor për këtë zbatim dhe një mekanizëm të fortë verifikimi ndërkombëtar. As Prishtina dhe as Beogradi nuk duan të kenë një marrëveshje tjetër që nuk do të zbatohet ose do të zbatohet vetëm pjesërisht”, thotë Shea.
Shea thotë se duhet të shpresojmë që marrëveshja Kosovë-Serbi do të arrihet edhe nëse jo më 18 mars, teksa shton se Serbia është në dijeni që marrëveshja me Kosovën është thelbësore që ky vend të anëtarësohet në BE.
Krahas kësaj, marrëveshja me Serbinë ka edhe disa përfitime për Kosovën që sipas Sheas është anëtarësimi në organizata ndërkombëtare.
“Shpresojmë në Maqedoninë e Veriut më 18 mars, por nëse jo atje, atëherë shpejt më pas. Serbia e di se kjo marrëveshje është thelbësore nëse dëshiron të bëjë përparim në aplikimin e saj për anëtarësim në Bashkimin Evropian. Ka pasur disa protesta kundër marrëveshjes nga agjitatorët nacionalistë në Beograd, kështu që presidenti Vuçiç duhet të demonstrojë lidership politik në përballjen me këtë opozitë dhe edukimin e publikut serb për përfitimet e marrëveshjes për Serbinë. Megjithatë, ka përfitime edhe për Kosovën në aspektin e njohjes së dokumenteve dhe simboleve dhe aftësisë së saj për t’u anëtarësuar në organizata ndërkombëtare. Marrëveshja gjithashtu do të udhëheqë rrugën që marrëveshjet e mëparshme për gjëra të tilla si tregtia, udhëtimet dhe komunikimet të zbatohen plotësisht. Vuçiq do të thotë se kjo nuk ka të bëjë me njohjen e Kosovës nga Serbia, por një ulje e tensioneve dhe një marrëdhënie më normale do ta bëjë të mundur këtë më vonë”, tha Shea.
Sa i përket çështjes së Asociacionti, Shea shton se minoriteti serb që jeton në Kosovë duhet të njihet si një komunitet i veçantë me gjuhën dhe kulturën e vet, teksa shton se Asociacioni duhet të jetë nën të njëjta ligje dhe sipas Kushtetutës së Kosovës.
Sipas Shea, Asociacioni duhet të pranohet nga Prishtina sepse puna e tij duhet të jetë demokratike, transparente, duhet të jetë pjesë integrale e Kosovës dhe jo shtet separatist brenda saj.
“Minoriteti serb që jeton në Kosovë duhet të njihet si një komunitet i veçantë me gjuhën dhe kulturën e vet. Ajo mund të ketë një shkallë të caktuar të administratës publike dhe shërbimeve lokale të decentralizuara siç është rasti me pakicat gjetkë në Evropë. Gjithashtu serbët e Kosovës do të dëshirojnë të ruajnë lidhjet me vetë Serbinë si në lehtësinë e udhëtimit ndërkufitar dhe kontaktet njerëzore. Megjithatë, është e rëndësishme që Asociacioni të jetë nën të njëjtat ligje dhe kushtetutë si pjesa tjetër e Kosovës. Ajo nuk mund të bëhet një tjetër Republika Srpska si në Bosnjë me strukturat e saj të veçanta të sigurisë dhe aftësinë për të paralizuar shtetin dhe për të penguar reformat apo përparimin e Bosnjës drejt NATO-s dhe BE-së. Pra, natyra dhe fushëveprimi i Asociacionit duhet të kuptohet qartë dhe të pranohet nga Prishtina dhe Beogradi. Puna e tij duhet të jetë demokratike dhe transparente. Asociacioni duhet të jetë pjesë integrale e Kosovës dhe jo shtet separatist brenda saj. Kjo është arsyeja pse Asociacioni mund të themelohet kuptimplotë vetëm nëse Beogradi pranon me mirëbesim që të normalizojë plotësisht marrëdhëniet e tij me Prishtinën”, tha Shea.
