Hëna (lat.: Luna, në greq.: Seleni) është sateliti i vetëm natyror i Tokës, njëherit sateliti i 5-të për nga madhësia në sistemin tonë diellor, trupi qiellor më i afërt me planetin tonë dhe i vetmi në të cilin ka arritur të shkelë njeriu, transmeton InLajmi.
Më poshtë mund të gjeni 10 fakte të çuditshme që nuk i dinit për Hënën:
- Hëna është sateliti i vetëm natyror i përhershëm i Tokës
Ai është sateliti i 5-të më i madh natyror në Sistemin Diellor dhe më i madhi midis satelitëve planetarë në raport me madhësinë e planetit që ai rrotullohet.
- Hëna është sateliti i 2-të më i dendur
Ndër ata, dendësia e të cilëve dihet gjithsesi. I pari më i dendur është sateliti Io i Jupiterit.
- Hëna është në rrotullim sinkron me Tokën
Hëna është në rrotullim sinkron me Tokën. Ana e saj e afërt është e shënuar nga fusha të mëdha të errëta (“maria” vullkanike) që mbushin hapësirat midis malësive të shndritshme të kores së lashtë dhe kratereve të spikatura të goditjes.
- Sipërfaqja e Hënës është në të vërtetë e errët
Edhe pse në krahasim me qiellin e natës ajo duket shumë e ndritshme, me një reflektim të madh. Ndikimi i saj gravitacional prodhon baticat e oqeanit dhe zgjatjen e lehtë të ditës.
- Dielli dhe Hëna nuk kanë të njëjtën madhësi
Nga Toka, të 2 Dielli dhe Hëna duken përafërsisht në të njëjtën madhësi. Kjo sepse, Hëna është 400 herë më e vogël se Dielli, por edhe 400 herë më afër Tokës.
- Hëna po largohet nga Toka
Hëna çdo vit largohet afërsisht 3.8 cm nga planeti ynë.
- Hëna u krijua kur një shkëmb u përplas në Tokë
Shpjegimi më i pranuar gjerësisht është se Hëna u krijua kur një shkëmb me madhësinë e Marsit u përplas në Tokë, pak pasi sistemi diellor filloi të formohej rreth 4.5 miliardë vjet më parë.
- Hëna bën që Toka të lëvizë si dhe baticat
Të gjithë e dinë se Hëna është pjesërisht përgjegjëse për shkaktimin e baticave të oqeaneve dhe deteve tona në Tokë, me Diellin që gjithashtu ka një efekt.
Megjithatë, ndërsa Hëna rrotullohet rreth Tokës, ajo gjithashtu bën që një valë shkëmbi të ngrihet dhe të bjerë në të njëjtën mënyrë si me ujin. Efekti nuk është aq dramatik sa me oqeanet, por megjithatë, është një efekt i matshëm, me sipërfaqen e ngurtë të Tokës që lëviz me disa centimetra me çdo valë.
- Edhe Hëna ka tërmete
Ata nuk quhen tërmete, por tërmete të hënës. Ato shkaktohen nga ndikimi gravitacional i Tokës. Ndryshe nga tërmetet në Tokë që zgjasin më së shumti vetëm disa minuta, tërmetet e hënës mund të zgjasin deri në gjysmë ore. Megjithatë, ata janë shumë më të dobët se tërmetet në Tokë.
- Ka ujë në Hënë!
UJi në hënë është në formën e akullit të bllokuar brenda pluhurit dhe mineraleve në dhe nën sipërfaqe. Është zbuluar në zona të sipërfaqes hënore që janë në hije të përhershme dhe për këtë arsye janë shumë të ftohta, duke i mundësuar akullit të mbijetojë, shkruan Rmg.co.uk.
Uji në Hënë ka të ngjarë të jetë dërguar në sipërfaqe nga kometat. /InLajmi/