Vetëvrasja është një nga fenomenet më të dhimbshme të shoqërisë, shkruan InLajmi.
E kjo dukuri mjaftë shqetësuese për shoqërinë kosovare, po vazhdon të jetë në rritje. Marrë parasysh numrin e vetëvrasjeve dhe tentim vetëvëvrasjeve brenda viteve të fundit.
Sipas një përgjigje që Policia e Kosovës ia ka kthyer Gazetës InLajmi, bëhet me dije se në vitin 2018 kanë qenë 165 vetëvrasje të kryera dhe 37 në tentativë.
Në vitin 2019 kanë ndodhur 142 vetëvrasje të kryera dhe 31 në tentativë.
E në vitin 2020 kanë qenë 101 vetëvrasje dhe 40 në tentativë, përderisa në vitin 2021, gjegjësisht nga muaji janar-korrik, kanë qenë 84 vetëvrasje të kryera dhe 25 në tenatativë.
Për këtë dukuri mjaftë të dhimbshme për shoqërinë tonë dhe të shpeshtë, psikologë dhe sociologë për Gazetën InLajmi kanë thënë se është mjaftë shqetësuese.
“Vetëvrasja si dukuri ka filluar të shpeshtohet kohët e fundit në shoqërinë tonë. Nga shkaqet që po e nxisin shkuarjen deri te ky veprim mund të them se ka luajtur rol edhe pandemia, mirëpo jo edhe si shkaktari i vetëm. Arsyet pse qojnë një individ deri në vetëvrasje mund të jenë të shumta dhe të natyrave të ndryshme dhe të gërshetuara me njëra -tjetrën si, gjendja ekonomike, borxhet, falimentimet dhe dështimet qoftë në biznes ose edhe në jetë”, ka bërë me dije për Gazetën InLajmi, psikologu Yll Avdijaj.
Sipas tij rol të rëndësishëm ka edhe statusi psiko-emocioanl, ku shpeshherë tendecat janë që personat me çrregullime të depresionit madhor të shoqëruara me mendime vetëvrasëse, çrregullimet afektive, çrregullime të personalitetit me tendenca vetëlënduese të kryejnë edhe vetëvrasje!
Mirëpo sipas Avdijaj, në shumë raste të vetëvrasjeve shkaqet dhe arsyet shpeshë herë dinë të jenë edhe të panjohura!
Sociologu i njohur Ferdi Kamberi, ka thënë se në shtimin e rasteve të vetëvrasjeve ka ndikuar edhe mungesa e qendrave për trajtimin shpirtërorë.
“Tashmë është edhe periudha e Covid-19, faktorët socio – ekonomik, gjendja e rëndë ekonomike, papunësia dhe varfëria e lartë, një faktorë tjetër i cili është shfaqur së fundi është edhe vetë interneti, sepse ekzistojnë faqe të cilat nuk monitorohen nga askush dhe të cilat sugjerojnë, japin instruksione se si të realizohen akte të tilla, faktorët individual, faktorët situacional, si dhe faktorë të tjerë”, ka thënë Kamberi për Gazetën InLajmi.
Sociologët japin alarmin që nëse vazhdohet ky trend i rritjes së fenomenit të vetëvrasjeve, atëherë shoqëria kosovare mund të përballet me probleme dhe sfida të konsiderueshme.
“Andaj, është mese e nevojshme që institucionet e vendit të krijojnë politika për parandalimin e vetë lëndimit dhe që personat e tillë të integrohen në shoqëri”, tha ai.
Kamberi tha po ashtu se komuniteti i sociologëve dhe psikologët duhet të jenë më aktiv, sidomos në faqe virtuale, të cilat mund të jenë një lloj ‘miku virtual’ ku personat që kanë probleme të theksuara, mund të rrëfejnë problemet e tyre dhe të këshillohen nga profesionistët dhe normalisht që do të ruhet edhe konfidencialiteti i tyre.
“Një rol me rëndësi mund të japin edhe institucionet fetare, sidomos ato duhet t’i trajtojnë problemet e tilla edhe në kuadër të leksioneve fetare në faltore, në mënyrë që të rinjtë të cilët vizitojnë faltoret t’i kenë informatat e tilla edhe në aspektin e trajtimit të religjionit, i cili do të ishte i dobishëm për ta”, shtoi tutje Kamberi.
Lindita Canolli-Fejzullahi /InLajmi/
