Kriza energjetike tashmë ka përfshirë Evropën.
E, nga kjo krizë nuk ka shpëtuar as shteti i Kosovës.
Njëjtë si vendet e tjera, në situatë të vështirë gjendet edhe Kosova.
Vetëm gjatë muajit nëntor-dhjetor, importi i energjisë elektrike i ka kushtuar shtetit mbi 12 milionë euro.
Shifër kjo që sipas ministres së Ekonomisë, Artane Rizvanolli ishte planifikuar për gjithë vitin.
Por, cila është zgjidhja e problemit për të dalë nga kjo krizë.
Ish-ministri i Energjetikës Çeku: Për të dal nga kriza energjetike, duhet ndërtimi i blloqeve të reja
Ish-ministri i Energjetikës, Ethem Çeku për FrontOnline ka thënë se shpëtimi nga kjo situatë është ndërtimi i termocentraleve të reja.
“Është një situatë e vështirë sepse Kosova nuk ka bërë investime në sektorin e energjisë, nuk kemi ndërtime të reja, s’ka asnjë bllok të ri Kosova. Sipas bindjes time Qeveria e Kosovës duhet të fillojë urgjentisht të krijojë mundësi për ndërtimin e blloqeve të reja, janë kry studimet , janë bërë të gjitha ekspertizat, duhet të gjejnë mundësi, kapital financiar që të fillojë të ndërtojë ndonjë bllok të ri të termocentraleve për prodhimin e energjisë”, është shprehur Çeku.
Ai ka thënë se duhet të hapen dyert që të ketë investitorë edhe në fushat alternative në hidro, në energji solare e në atë të erës.
Ish-ministri Çeku: Për energjinë, Kosova duhet të bashkëpunoj me Shqipërinë
Ish-ministri Çeku ka thënë se Kosova në këtë drejtim për të siguruar energji të mjaftueshme duhet të bashkëpunojë me shtetin fqinj, Shqipërinë.
Çeku ka treguar edhe mënyrën se si duhet të ndodhë ky bashkëpunim.
“Çështja tjetër është që duhet të bashkëpunojmë me Shqipërinë sepse ata kanë mundësinë në hidro dhe të shkëmbejmë energjinë mes Shqipërisë dhe Kosovës, kur ne kemi gjatë verës tepricë të energjisë mund t’ia ofrojmë Shqipërisë, ndërsa Shqipëria të na ofron gjatë periudhës së dimrit”, ka deklaruar ish-ministri Çeku.
Ai ka folur edhe për propozimin e Qeverisë së Kosovës për ndarjen e mjeteve të nevojshme për mbulimin e importit të energjisë elektrike.
Sipas tij, kjo është vetëm zgjidhje e përkohshme.
“Kjo është vetëm zgjidhje e përkohshme, e momenti sepse nuk mund të mbahet Kosova me energji të blemë vazhdimisht për shkak të kostos se shtrenjtë të çmimit të blerjes. Është shumë i shtrenjtë çmimi. Ndërhyrjen që e ka bërë Qeveria për momentin është e duhur sepse nuk ka zgjidhej tjetër, por këto janë shumë të përkohshme, sepse edhe në tregjet e rajonit mungon energjia. Të gjitha shtetet kanë ngrit kapacitetet, vetëm Kosova nuk ka ngrit kapacitete të reja. Buxheti i Kosovës nuk mund të mbulon shpenzimet e konsumatorëve duke blerë vazhdimisht energji, duhet të koncentrohemi në prodhimin e energjisë vendore”, është shprehur Çeku.
Ish-ministri Lluka: Kosova nuk ka alterantiva për ta zbutur krizën energjetike
Për krizën energjetike, ka folur edhe ish-ministri i Zhvillimit Ekonomik, Valdrin Lluka.
Sipas tij, rritja e tarifave duhet të shihet si një masë e jashtëzakonshme dhe duhet të realizohet por duke mos u ngarkuar buxheti i Kosovës.
Lluka, ka përmendur edhe disa zgjidhje afatshkurta deri në përmirësim të situatës.
“Zgjidhjet afatshkurte janë: 1. Vazhdimi i subvencionimit me buxhetin e Kosovë, 2. Rritja e tarifave për të lehtësuar ngarkesën në buxhet, 3. Stimulimi i qytetarëve për të ulur konsumin e energjisë, sidomos në kohën e pikut, si dhe 4. Në rastin më të keq, kthimi i reduktimeve të furnizimit me energji për qytetarët”, ka deklaruar ai.
Kurse, ka treguar se cila mund të jetë zgjidhja e problemet për një kohë afatgjatë dhe afatmesme.
“Zgjidhja e problemit është afatmesme dhe afatgjate që kërkon investim dhe fokus të madh nga institucionet, pra duhet të jetë prioritet si sektor. Me investim, nënkupton, diversifikimi i burimeve energjetike, rritja e investimeve në efiçiencë, lehtësimi i procedurave për instalimin e paneleve solare për vetkonsum me mundësi të shfrytëzimit të rrjetit për deponim të tepricave, rritja e licencave të energjisë me diell dhe erë, mbyllja e termocentralit A dhe rehabilitimi e zgjerimi i termocentralit B, që nënkupton gjithashtu trefishimin e kapaciteteve kogjeneruese për ngrohtoren e qytetit, rrjedhimisht rritjen e investimeve në ngrohtore të Prishtinës për zgjerim më agresiv të rrjetit, si dhe investime ne ngrohtore në qytete tjera përmes biomasës”, ka shtuar Lluka.
Ish-ministri Valdrin Lluka: Subvencionimi i importit të energjisë është masë afatshkurte
Për subvencionimin e një pjese të importit të energjisë nga Qeveria, ish-ministri Valdrin Lluka ka deklaruar se kjo gjë aplikohet vetëm në kohë krizash.
“Subvencionimi i importit të energjisë është metodë standarde që aplikohet nga shumë qeveri në kohë krizash të tilla, dhe normalisht është masë afatshkurte. Një gjë të tillë është duke e vlerësuar edhe shteti i Norvegjisë. Mirëpo, shumë shtete janë prekur më pak nga kriza, në proporcion me madhësinë e ekonomisë që kemi, për shkak se shumica e shteteve kanë mekanizma mbrojtës më të mirë për raste të tilla. Në krizën ku ndodhemi sot, Kosova nuk ka alternativa për të zbutur krizën, prandaj edhe qeveria duhet të mos humb fokus në zgjidhjen e problemeve afatmesme dhe afatgjata”, është shprehur Lluka.
Njohësi i fushës së energjetikës: Subvencionimi i importit të energjisë, zgjidhje e detyrueshme
Njohësi i fushës së energjetikës, Agron Dida në një prononcim, thotë se zgjidhja e vetme për të dalë nga kriza energjetike është kursimi i saj nga ana e qytetarëve.
Kurse, subvencionimi i importit të energjisë nga Qeveria, sipas tij është zgjidhje afatmesme dhe e detyrueshme.
“Kjo nuk është zgjidhje afatgjate, kjo është zgjidhje afatmesme dhe e detyrueshme do të thotë është detyru me bë këtë hap për arsye se kjo që ka ndodhur nuk ka qenë në mundësi të kontrollohet prej Qeveris. Kjo ka ndodhë për shkak të krizës që ka kapluar gjithë Evropën për shkak të zvogëlimit të dukshëm të eksporteve të gazit në Evropë”, ka deklaruar ai.
Dida, deklaron se ka pak shpresa që problemi i krizës energjetike të zgjidhet shpejtë.
“Unë sa po e shoh si janë duke shkuar gjërat, burimi i kësaj krize po mbetet pa shpresa që shpejtë të zgjidhet problemi në mes mosmarrëveshjes dhe acarimeve që po bëhen në mes të fuqive të mëdha Evropës dhe Amerikës dhe Rusisë. Ne duhet të jemi të përgatitur që ta përballojmë këtë gjendje me aq sa mundemi, Prandaj po them është në dorën e qytetarëve që ta kursejnë sepse nuk ka zgjidhje të shpejtë momentalisht”, ka thënë Dida.
Ditë më parë Zyra e Rregullatorit për Energji (ZRRE) ka njoftuar se ka pranuar të shqyrtojë tarifat e energjisë elektrike.
Krejt kjo për të reflektuar çmimet e ngritura të importit si pasojë e krizës globale të çmimeve të energjisë, me kërkesë të KEDS-it dhe KESCO-s.
E, kërkesa e KEDS-it, është që tarifat e energjisë elektrike të rriten për 7% në muajt e ardhshëm.