3 shkencëtarëve iu dha Çmimi Nobel në Fizikë për vitin 2021 për punën e tyre për të kuptuar sisteme komplekse siç është klima e tokës, përcjell InLajmi.
Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann dhe Giorgio Parisi u shpallën fitues në ngjarjen që po zhvillohet në Stokholm.
Puna e Manabe dhe Hasselmann çoi në modele kompjuterike të klimës së tokës që mund të parashikonin ndikimin e ngrohjes globale.
Fituesit do të ndajnë paratë e shpërblimit prej 10 milion kronash.
Syukuro Manabe, i cili është 90 vjeç, demonstroi sesi nivelet e rritura të dioksidit të karbonit në atmosferë mund të çojnë në rritje të temperaturave në sipërfaqen e tokës. Në vitet 1960, ai drejtoi zhvillimin e modeleve fizike të klimës.
Afërsisht një dekadë më vonë, Klaus Hasselmann, 89 vjeç, krijoi një model kompjuteri që lidhte së bashku motin dhe klimën. Puna e tij iu përgjigj pyetjes pse modelet e klimës mund të jenë të besueshme pavarësisht se moti është i ndryshueshëm dhe kaotik.
Ndërsa, komiteti tha se zbulimet e Giorgio Parisi bënë të mundur “kuptimin dhe përshkrimin e shumë materialeve dhe fenomeneve të ndryshme dhe në dukje krejtësisht të rastësishme”. Kjo përfshinte sjelljen e sistemeve komplekse në nivel mikroskopik.
Puna e tij ka aplikime jo vetëm në fizikë, por edhe në fusha të tjera, të tilla si matematika, biologjia, neuroshkenca dhe mësimi i makinerisë,një fushë e inteligjencës artificiale, shkruan BBC.
Çmimi për përparimet në të kuptuarit e ngrohjes planetare vjen ndërsa udhëheqësit botërorë po përgatiten për konferencën e OKB -së për klimën që do të mbahet në Nëntor./InLajmi/
