Pandemia ka ndikuar që të rëndohet gjendja ekonomike e nënave vetushqyese. Aida Jamini, nënë vetushqyese e 2 fëmijëve, në një intervistë për Ekonomia Online, tha se për të ky rrugëtim ka qenë më i lehtë pasi është në punë, por thotë ajo barra më e rëndë u ka rënë atyre nënave që janë të varura prej të tjerëve.
“Pandemia për fat të keq ka ndikuar mjaftë shumë jo vetëm në pjesën e rritjes së fëmijëve, por poashtu edhe në pjesën ekonomike ku ka shumë gra apo burra që ekonomikisht nuk qëndrojnë mirë, unë mund të them që ndoshta ne që jemi në Prishtinë dhe jemi të punësuara e kemi pasur pak më lehtë se të tjerët, por barra më e madhe ju ka rënë atyre që varet prej njerëzve të tjerë”, tha ajo.
Ajo thotë se kujdesi ndaj tyre duhet të jetë shumë më i madh dhe të kenë lehtësira si në arsim ashtu edhe në fusha tjera, marrë parasysh vështirësitë që kanë.
“Çështja e prindërve të vetëm është një çështje e cila nuk duhet vetëm të merret nga ana e shtetit, por të merret me vetëdijshmin e komplet popullatës tonë, sepse ne nuk jemi persona dytësor apo ato që duhet të lihemi anash, ne punojmë shumë më shumë sesa një prind i zakonshëm, ne merremi me fëmijët tanë, me punën e me shtëpinë andaj besoj që do të ishte e udhës që të kemi disa lehtësira qoftë ato në sistemin arsimor apo shëndetësor dhe që shoqëria jonë ta dijë që ne jemi duke dhënë maksimumin, sepse ne jemi duke rritur të ardhmen e Kosovës”, theksoi tutje Jamini.
Organizata “Nëna dhe Fëmijë të Lumtur”, e udhëhequr nga Edita Dula ka të regjistruar afro 300 nëna të vetme dhe numri i tyre sa shkon e rritet.
Dula në një intervistë për EO, thekson se përveç vështirësive në jetesë ka nëna që përjetojnë dhunë në familje, kanë qeratë e shtrenjta dhe probleme të shumta.
“Në organizatë janë të regjistruar afro 300 nëna të vetme dhe numri i tyre po rritet vazhdimisht pra çdo ditë vinë me u regjistruar raste të reja, dhe mendoj që shqetësimi më i madh i këtyre nënave është vendbanimi, do të thotë kjo është pjesa më e vështirë për to për shkak se kur i përjetojnë dhunën në familje, apo që ju kanë vdekur bashkëshortët ka të tilla që janë divorcuar dhe duhet të dimë që këto janë nëna dhe nuk i lënë fëmijët e vet, poashtu duhet me cek që qeratë janë shumë të larta dhe mezi përballojnë me i bë këto pagesa”, tha ajo.
Përkrahja institucionale sidomos gjatë kohës së pandemisë është shumë evidente, sipas saj, ngase shumë nëna janë ballafaquar me largimin nga puna.
“Në vazhdimësi normalisht tash e sa vite që funksionojmë ballafaqohemi me problemet e familjeve në nevojë po specifikisht të nënave vetushqyese të cilat kanë shumë pak përkrahje, edhe institucionale edhe familjare edhe sidomos tash në pandemi këto që vetëm frekuentojnë organizatën kemi pasur raste që kanë qenë disa herë edhe kanë pasur probleme me largimin nga puna, edhe shumica e tyre janë me qera pra kanë pasur tepër shumë probleme, duke i rrezikuar edhe jetesa, dhe kjo pjesë ka qenë shumë e vështirë për këto nëna”, theksoi tutje ajo.
“Na fatmirësisht kemi njerëz të shumtë që na përkrahin dhe na japin ndihma të ndryshme, dhe familjet vinë e i marrin ato që kanë nevojë, çdo kampanjë që e bëjmë shumë njerëz na bashkëngjiten por prej institucioneve nuk kemi ndonjë përkrahje që do të thotë se është tepër e vështirë me vazhduar me funksionuar në këtë mënyrë sepse këtu ka shumë punë dhe duhet punëtorë të paguhen por që shumica bëjnë punë vullnetare”, përfundoi ajo.
Përderisa ish-deputetja e Kuvendit të Kosovës nga radhët e PDK-së Besa Ismaili e konsideron si një goditje tejet të madhe për këto nëna jetën e tyre gjatë pandemisë.
“Goditja që kemi aktualisht edhe me pandeminë i ka goditur gratë në përgjithësi e edhe për një shkallë shumë më të lartë edhe më rëndë edhe gratë vetushqyese, nënat me fëmijë. Çdo adresim i kësaj çështje e cila ka qenë tepër e përgjithësuar për shqetësimin tonë asokohe në komisionin për barazi gjinore, kemi parë se nuk e ka pasur parasysh dimensionin gjinor që grupet e caktuara brenda shoqërisë, e grupeve të caktuara sociale nuk kanë qenë të përshtatura nevojave të tyre”.
“Ky shqetësim vazhdon edhe sot tani, edhe me zbatimin e atyre pak masave që janë miratuar asokohe në mandatin e kaluar por edhe tani që nuk ka përgjigje ndaj nevojave individuale apo specifike brenda shoqërisë e këtu hyn nënat vetushqyese, shto këtu nënat edhe të komuniteteve të ndryshme etnike por edhe me status të punësimit”, tha ajo.
Ismaili mendon që neglizhenca për këto nëna vazhdon akoma, duke pasur parasysh që varfëria është thelluar dhe u mungon mbështetja institucionale, raporton EO.
“Mendoj që na duhet kujdes për mirëqenien ekonomike të këtyre grave. Neglizhenca që ka ndodhur ka shkaktuar shumë vështirësi dhe probleme të tjera, përfshirë me edukimin e fëmijëve, me mbylljen e çerdheve, nëse janë mbyllur çerdhet, ato nënat vetushqyese nuk kanë pasur ku t’i lënë fëmijët, po mendoj problemi e ka tërhequr problemin. Nëse qëndrojmë pranë këtyre grupeve e shohim që varfëria është thelluar, ju mungon mbështetja institucionale”.
Sipas saj, mundi i këtyre nënave sidomos me vështirësi ekonomike duhet tu shpërblehet dhe kujdesi të jetë më i madh.
“Unë dua t’i përgëzoj këto nëna për fuqinë që ato gjithmonë e kanë, dhe dashurinë që ato e kanë për këta fëmijë dhe uroj që kjo dashuri dhe ky kujdes sadopak tu shpërblehet dhe të ju kthehet prapa. Ato i kanë dhënë shumë shoqërisë dhe vazhdojnë t’i japin, por duam të shohim që edhe shoqëria tek ua kthen dhe ua kompenson sadopak”, theksoi tutje ajo.
