22 korriku është dita e 203-të – kështu që deri në fund të vitit kanë mbetur edhe 162 ditë.
Ngjarje
1209 – Masakra në Beziers: sulmi i parë i madh ushtarak i Kryqëzatës kundër Albigensian – ishte fushatë ushtarake e filluar nga Papa Innicent III për të zhdukur katharët në Languedoc në jug të Francës – rreth një milion njerëz vdiqën gjatë kryqëzatës që zgjati 20 vjet. Katharizmi me rrënjë në lëvizjen pauliciane në Armeni dhe bogomile në Ballkan, bazohej në parimet e teologjisë dualiste të krishtërimit të pastër “catharsis” që ndiqej edhe nga disa ‘Albanenses’. Sipas Enciklopedisë Katolike (1913), Albanenses ishin një grup katharësh në Shqipëri, rreth shekullit VIII. Të përndjekur për besimin e tyre, ata kaluan në Itali dhe një pjesë u vendos në jug të Francës, ku duket se ruajtën emrin Albigensian, por ku edhe Arnaud si emër personi ndeshet jo rrallë.
1456 – Luftrat Osmane në Europë: Rrethimi i Beogradit – John Huniadi, regjent i Mbretërisë së Hungarisë, mposht Mehmetin II të Perandorisë Osmane
1535 – Të krishterët marrin Tunisin gjatë kryengritjen kundër admiralit osman Barbarosa ose Mjekerkuqi – lindur me 1478 si Hayreddin Hızır Reis, në familje shqiptare, në Lesbos, ku i ati ishte komandant garnizoni osman – karrierën detare e filloi si pirat – vdiq më 1546.
1718 – U shfaq për herë të parë në Firence opera “Skënderbeu” e kompozitorit italian Antonio Vivaldi.
1793 – Alexander Mackenzie arrin në Oqeanin Paqësorë duke u bërë Evro-Amerikani i parë që bën kalim transkontinental në veri të Meksikës.
1796 – Themelohet qyteti Kleveland, Ohio, nga gjenerali Moses Cleveland. Në vitin 1820, vendbanimi kishte jo më shumë se 150 njerëz. Pas ekspeditës më 1796, Moses kurrë nuk u kthye në Ohajo ose në qytetin që mban emrin e tij. Ai vdiq në Canterbury, Connecticut. Sot, një shtatore e tij qëndron në sheshin kryesor në Cleveland, me rreth 400-mijë banorë.
1849 – Lindi Emma Lazarus, poete amerikane (vdiq më 1887) e njohur mirë për “The New Colossus”, poezi e shkruar në vitin 1883; vargjet e saj janë gdhendur në një pllakë bronzi në piedestalin e Statujës së Lirisë, e vendosur në vitin 1903 në Nju Jork.
“Kolos i ri”, nga Emma Lazarus
(shqipërim)
Jo si kolos prej bronzi i famës greke,
Pushtues, këmbëhapur nga bregu në breg;
Këtu e larë nga deti, portë muzgu do të qëndrojë
Një grua i fuqishëm me pishtar, flaka e të cilit
Eshtë rrufe e pritur, dhe emri i saj
Nënë e të Ikurve. Me pishtarin në dorë
Me vështrim drejt brigjeve të largta
Në botë shpërndan mirëseardhjen;
Sytë e saj të butë urdhërojnë;
“Mbajini tokat e lashta dhe historitë pompoze!”
– qan ajo me buzë të heshtura;
“Më jep të lodhurit, të pikëlluarit e tu,
Njerëzit që duan të marrin frymë të lirë,
Të pashpresët që mbushin brigjet tuaja
Dërgo, të pastrehët, të hedhurit nga stuhia për mua,
Unë ngre dritën pranë derës së artë! ”
1893 – Në Kolorado, Katharine Lee Bates shkruan poemen “America”. Samuel Ward kishte kompozuar melodi për një himnin kishtar më 1882 dhe e kombinoi me poezinë e Bates – kënga u interpretua për herë të parë në vitin 1910, me titullin që mban edhe sot:
America the Beautiful
(shqipërim)
“O e bukura për qiellin e gjerë,
Për valët e arta të grurit,
Për hijet madhështore të maleve
Mbi fushat pjellore praruese!
…..
O e bukura për piligrinët,
Që ikin nga përçmimet
Tek ty rrugëkalim gjejnë
Përtej shkretëtirës!…”
1894 – Gara e parë motor zhvillohet në Francë, mes qyteteve Paris dhe Rouen. Shpejtësia maksimale e garës arriti 25 km në orë.
1901 – Serbia rivendos marrëdhëniet diplomatike me Malin e Zi
1933 – Wiley Post bëhet njeriu i parë që fluturon botën i vetëm duke bërë 25100 km për 7 ditë 18 orë dhe 45 minuta.
1934 – Vjedhësi i madh i bankave John Dillinger vritet nga FBI.
1942 – Qeveria e Shteteve të Bashkuara fillon racionimin e benzinës për shkak të kërkesave të kohës së luftës. Historia ka tregua se racionimet ose ndalimet shpesh çojnë në furnizime të paligjshme të tregut, ose treg të zi.
1942 – Fillon deportimi sistematik i Judëve nga Warsaw Ghetto.
1943 – Lufta e Dytë Botërore: Aleatët marrin qytetin italian Palermo.
1977 – Udhëheqësi kinez Deng Xiaoping rikthehet në fuqi.
1991 – Vrasësi serik Jeffrey Dahmer arrestohet pas vrasjes së 11 meshkujve të cilët janë gjetur në aprtmanin e tij në Milwaukee.
1999 – U paraqit verzioni i parë i MSN Messenger nga Microsoft.
2005 – Jean Charles de Menezes vritet nga policia pasi kërkohej për bombat në Londër.
2010 – Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë (GJND) në Hagë ka shpallur vendimin këshillëdhënës, sipas të cilit deklarata e shpalljes së njëanshme të pavarësisë së Kosovës nuk ka shkelur të drejtën ndërkombëtare, meqë e drejta ndërkombëtare nuk ndalon deklaratat e tilla, ka thënë sot kryetari i gjykatës, Hisashi Owada.
2011 – Ekstremisti katolik Anders Behring Breivik shkoi në ishullin Utoya në Norvegji ku kreu nje sulm me arrmë zjarri ku vrau 77 njerëz dhe plagosi 15 presona me pas Breiviku u arresteua po ashtu Breiviku kishte montuar nje bomb ne nje vetur ku pagosi 13 njerez.
Lindje
- 1478 – Filip I Kastiljski,Mbret i Kastiles dhe Leones
- 1751 – Caroline Mathilde, mbretëreshë daneze
- 1887 – Gustav Ludwig Hertz, fizikant gjerman dhe fitues i çmimit Nobel 1921.
- 1890 – Rose Kennedy, e ema e John F. Kennedy
- 1892 – Arthur Seyss-Inquart, politikan nacist gjemano-austriak
- 1894 – Oskar Maria Graf, letrar gjerman
- 1923 – Bob Dole, senator amerikan, mik i shqiptarëve
- 1934 – Louise Fletcher, aktore amerikane
- 1946 – Mireille Mathieu, këngëtare franceze
- 1954 – Al di Meola, jazz-gitarist italo-amerikan
- 1971 – Charlotte Gainsbourg, aktore franceze
- 1974 – Franka Potente, aktore gjermane
- 1980 – Kate Ryan, kengetare belge
Vdekje
- 1944 – U vra në Qafshkallë të Klosit (Mat) e reja nga Tragjasi i Vlorës, 24-vjeçarja Zonja Çurre, Heroinë e Popullit
- 1967 – Carl Sandburg, shkrimtar amerikan
- 2003 – Dhimitër Shuteriqi, shkrimtar shqiptarë (l. 1915).
