Instituti Demokratik i Kosovës (KDI), përmes një konference për media, sot ka paraqitur gjetjet preliminare nga monitorimi i procesit të tenderimit me produkte dhe pajisje medicinale në përgjigje të luftimit të pandemisë, të realizuara Ministrisë së Shëndetësisë të Kosovës.
Një ndër çështjet më prioritare gjatë kohës së krizave siç është rasti me pandeminë COVID 19 është edhe parandalimi dhe adresimi i rreziqeve të korrupsionit në sistemin shëndetësor.
Për të analizuar se si Ministria e Shëndetësisë ka adresuar këto rreziqe, KDI ka analizuar mostrën prej 9 tenderëve për pajisje dhe produkte medicinale, të realizuar sipas procedurës së negociiuar, pa publikim të njoftimit për kontratë dhe të shpallur gjatë periudhës 4 mars – 28 prill 2020.
“Shikuar nga prizmi i transparencës institucionale, të gjitha dosjet e tenderëve, vendimet për përzgjedhje të operatorëve të suksesshëm dhe të pasuksesshëm në tenderë, njoftimet për dhënie dhe nënshkrim të kontratës dhe kontratat ishin bërë publike në platformën elektronike E-prokurimi. Ndërsa, kërkesat e njësive kërkuese, procesverbalet e negocimit, ftesat për ofertim që Ministria e Shëndetësisë u kishte dërguar Operatorëve Ekonomik, KDI i kishte siguruar përmes kërkesave për qasje në dokumente publike. Ministria e Shëndetësisë ka ofruar qasje në të gjitha këto informata brenda afateve ligjore” thuhet në komunikatën e KDI-së.
“Ministria e Shëndetësisë duke u thirrur në nevojat e krijuara gjatë situatës së ballafaqimit me pandeminë, para secilit aktivitet të prokurimit, kishte njoftuar KRPP-në se do të shfrytëzonte dispozitat ligjore që lejojnë përdorimin e procedurës së negociuar, pa publikim të njoftimit për kontratë.Për të tepër, kishte formuar komisionin mbledhjen e çmimeve referente për pajisje dhe produkte medicinale për mbrojtje nga Covid-19, në bazë të të cilave pastaj ishin përcaktuar vlerat e parashikuara në të gjithë tenderët. Sidoqoftë kishte raste kur ky komision nuk kishte bërë vlerësim të duhur të çmimeve referente duke përfshi në kalkulime edhe çmimet joormalisht të ulëta dhe jonormalisht të larta të prezantuara nga Operatorët Ekonomik, të cilat pastaj kanë ndikuar në ofertë”.
“Kjo është vërejtur në blerjet e dorëzave kirurgjikale. Pra, nëse komisioni do të kishte eliminuar çmimet jonormalisht të ulëta dhe jonormalisht të larta në kalkulim atëherë cmimi referent për njësi do të ishte 0.24 euro. Rrjedhimisht MSH për tre Lote të dorëzave kirurgjikale do të kishte paguar shumën totale prej 80,709.33 euro e jo 159,071.3 euro sa pagoi në realitet. Potencialisht vetëm për këto tre lote do të kurseheshin mbi 60,000 Euro”.
Përkundër që Ministria e Shëndetësisë kishte bërë hulumtime paraprake të tregut, nga 120 produktet e kërkuara, kishte arritur të siguroj furnizimin me vetëm 70 prej tyre me vlerë totale 7,093,272.57 euro. Kjo kishte ardhur si pasojë e mos ofertimit nga Operatorët Ekonomik(OE) dhe rritjes enorme të çmimeve nga OE, por edhe në mungesë të hulumtimit të vazhdueshme të tregut nga Ministria e Shëndetësisë, në një kohë kur tregu ka pësuar ndryshime në baza ditore.
