Takimi i parë i nivelit të lartë të Bashkimit Evropian që nga BREXIT-i rrezikon të përfundojë në kaos, me gjithë mosmarrëveshjet e vendeve anëtare, për mënyrën se si do të mbushet boshllëku i mprehtë buxhetor i shkaktuar nga humbja e kontributeve britanike.
Buxheti triliona eurosh është një gur themeli i politikës së BE-së që lejon fermerët të konkurrojnë kundër importeve nga ekonomitë në zhvillim, ndihmon shtetet më të varfra të integrohen me ato të pasura dhe të mbështesin projekte që nxisin bashkëpunimin. Por ai është gjithashtu shkaku për tensionet që vazhdojnë në bllok dhe tre vite pas negociatave të tejzgjatura të BREXIT-it.
“Ka një rrugë përpara për të gjetur një marrëveshje gjatë këtij samiti. Kjo rrugë mund të zgjasë disa ditë e disa netë, por unë jam gati”, tha presidenti francez Emmanuel Macron, duke shtuar se ai do të shpenzonte sado kohë të duhej për të dalë me një marrëveshje ambicioze.
Rezultati i betejës do të sinjalizojë nëse Evropa është e gatshme të shpenzojë më kolektivisht për të çuar më tej qëllimet e saj, nëse dëshiron të përparojë me inovacionin në industritë tradicionale dhe nëse është e gatshme të ushtrojë forcën e saj financiare, për të detyruar vendet anëtare si Hungaria dhe Polonia të respektojnë sundimin e ligjit.
Largimi i Britanisë së Madhe nga BE-ja lë një boshllëk prej të paktën 60 miliardë euro në buxhetin që duhet të mbushet ose duke shkurtuar shpenzimet ose duke i bërë të tjerët të paguajnë më shumë. Por përparësitë e ndryshimit të kufijve të BE-së, gjithashtu kërkojnë më shumë para për çështje si kriza klimaterike dhe emigracioni. Në thelb, BE-ja tashmë është e ndarë në dy kampe: ata që duan të shpenzojnë më shumë dhe ata që deri diku ngecin me shlyerjen e faturës.
Holanda, Austria, Danimarka dhe Suedia kanë argumentuar për mbajtjen e tavanit të shpenzimeve në 1 për qind të të ardhurave kombëtare bruto të BE-së dhe për një sistem të përhershëm të zbritjeve për të kufizuar kontributet e tyre. Ata duan të përqendrohen në përparësitë e reja dhe të frenojnë shpenzimet në zonat tradicionale, ndaj kanë bërë thirrje për kushte më të ashpra për respektimin e sundimit të ligjit, percjell Telegrafi
Në anën tjetër qëndrojnë rreth 16 vende jugore dhe lindore që e shohin fondin rajonal si një mjet kryesor për t’i ndihmuar ata të arrijnë fqinjët më të pasur të perëndimit. Ata duan një tavan shpenzimesh më afër 1.1 për qind të propozuar nga Komisioni Evropian. Parlamenti Evropian ka bërë thirrje për një tavan rreth 1.3 për qind dhe ka kërcënuar se do të prishë ndonjë marrëveshje nëse kjo nuk arrihet
