Një virus misterioz i panjohur për shkencën, po shkakton sëmundje të rënda të mushkërive në qytetin kinez Wuhan.
Më shumë se 50 njerëz janë infektuar. Shtatë janë aktualisht në një gjendje kritike.
Një virus i ri që mbërrin në skenë, duke lënë pacientët me pneumoni, është gjithmonë një shqetësim dhe mjekët në të gjithë botën janë në gatishmëri.
Por a është kjo një shpërthim i shkurtër sot për nesër apo shenja e parë e diçkaje shumë më të rrezikshme?
Çfarë është ky virus?
Mostrat virale janë marrë nga pacientët dhe janë analizuar në laborator. Mjekët në Kinë dhe Organizata Botërore e Shëndetit kanë konkluduar se infeksioni është një koronavirus.
Koronaviruset janë një familje e gjerë virusesh dhe dihet se infektojnë njerëzit.
Sindroma e rëndë akute e frymëmarrjes (Sars), e cila është shkaktuar nga një koronavirus, vrau 774 nga 8,098 personat e infektuar në një shpërthim që filloi në Kinë në 2002.
“Ekziston një kujtim i fortë i Sars, aty ku lind shumë frikë, por ne jemi shumë më të përgatitur për t’u marrë me ato lloj sëmundjesh“, thotë Dr. Josie Golding, nga Wellcome Trust.
A është serioze?
Koronaviruset mund të shkaktojnë simptoma që variojnë nga një ftohje e butë deri në vdekje.
Ky virus i ri duket se është diku në mes.
“Kur shohim një koronavirus të ri, duam të dimë se sa të rënda janë simptomat – kjo është më shumë sesa simptoma të ngjashme me të ftohtin.Kkjo është shqetësim por nuk është aq e rëndë sa Sars“, thotë Prof Mark Ëoolhouse, nga Universiteti i Edinburgh.
Nga ka ardhur?
Viruse të reja zbulohen gjatë gjithë kohës.
“Nëse kujtojmë shpërthimet në të kaluarën dhe nëse është një koronavirus i ri, do të ketë ardhur nga një rezervuar kafshësh”, thotë Prof Jonathan Ball, një virolog në Universitetin e Nottingham.
Sars u hodh nga macja civet tek njerëzit.
Sindroma e frymëmarrjes e Lindjes së Mesme (Mers), e cila ka vrarë 858 nga 2,494 raste të regjistruara që kur u shfaq në vitin 2012, u shkaktua nga deveja dromedary.
Cila kafshë?
Sapo të zbulohet rezervuari i kafshëve ku virusi normalisht largohet nga kampi, problemi bëhet shumë më i lehtë për tu trajtuar.
Rastet kanë qenë të lidhura me tregun me shumicë të detit në Kinë Jug, në Ëuhan.
Por ndërsa disa gjitarë në det mund të mbajnë koronaviruse (siç është balena e Belugës), në treg ka edhe kafshë të egra të gjalla, përfshirë pulat, lakuriqët, lepujt, gjarpërinjtë, të cilët ka më shumë të ngjarë të jenë burimi.
Pse Kina?
Prof Ëoolhouse thotë se është për shkak të madhësisë dhe densitetit të popullatës dhe kontaktit të ngushtë me kafshët që mbrojnë viruse.
“Askush nuk është i befasuar se ky shpërthim është në Kinë ose në atë pjesë të botës“, thotë ai.
Sa të shqetësuar janë ekspertët?
Dr Golding thotë: “Për momentin, derisa të kemi më shumë informacion, është vërtet e vështirë të dimë se sa të shqetësuar duhet të jemi.
“Derisa të kemi konfirmimin e burimit, kjo do të na bëjë të jemi gjithmonë të shqetësuar.”
Prof Ball thotë: “Ne duhet të shqetësohemi për çdo virus që prek njerëzit për herë të parë, sepse është kapërcyer pengesa e parë e madhe”.
“Pasi të jetë brenda një qelizë [njerëzore] dhe të përsëritet, ajo mund të fillojë të gjenerojë mutacione që mund të lejojnë që ajo të përhapet në mënyrë më efikase dhe të bëhet më e rrezikshme”.
