Cila është politika e SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, si ta kuptojmë mbështetjen e SHBA-së për ndryshimin e kufijve midis Serbisë dhe Kosovës dhe a ka ndonjë përçarje midis BE-së dhe SHBA-së në rajon?
Në lidhje me këto dhe disa çështje të tjera ka folur Michael Carpenter, Drejtor i Lartë i “Penn Biden Center” për Diplomaci dhe Angazhim Global dhe ish-këshilltar për politikë të jashtme i ish-nënpresidentit të SHBA-së, Joe Biden.
Carpenter, siç shkruan “europeanwesternbalkans”, duke folur rreth politikës së presidentit të tanishëm Donald Trump, ka thënë se “ka të dhëna të përziera”.
“Ka pasur disa suksese, si Marrëveshja e Prespës. Unë nuk do ta quaja sukses të Trump, por ajo ishte nën vëzhgimin e tij dhe ai e mbështeti atë, kështu që unë mendoj se është pozitive. Por, ka pasur gjithashtu një ngecje sa i përket dialogut Kosovë-Serbi dhe jo shumë përparim në fushat e tjera”.
“Administrata ka provuar qartë nën Wes Mitchell për të arritur disa zhvillime në Ballkan, kështu që ju keni pasur disa vëmendje nga (Mike) Pompeo dhe (John) Bolton, por në fund të ditës, nuk ka aq shumë për të treguar për përpjekjet e tyre”.
Ndërsa rreth raportimeve se “Trump ka nevojë për një sukses të politikës së jashtme para zgjedhjeve presidenciale në vitin 2020 dhe se normalizimi Kosovë-Serbi mund të jetë një sukses i tillë për administratën e tij” apo nëse “Ballkani Perëndimor nuk është aq i rëndësishëm për Trump”, Carpenter mendon se Trump me të vërtetë dëshiron një sukses të politikës së jashtme që ai mund të tregojë në vitin 2020.
“Dhe tentimet e tij në raport me Korenë e Veriut, Iranin, Venezuelën dhe Sirinë do të thonë se ai me të vërtetë ka nevojë për diçka pozitive për të qenë në gjendje të tregojë që ai ka pasur të paktën një sukses në politikën e tij të jashtme”.
Sigurisht, sipas Carpenter, Trump do të dëshironte të kishte një sukses në këtë çështje, por se nuk i sheh rrethanat që çojnë në një sukses në dialogun Kosovë-Serbi.
“Jo për asnjë arsye që kanë të bëjnë me Trump, por thjesht për shkak të faktorëve të tjerë politikë midis dy vendeve. Dhe gjithashtu, ky dualitet i çuditshëm i emërimit të dy dërguesve që nuk mendoj se është një recetë për sukses. Pra, në thelb, unë nuk mendoj se Trump do të arrijë atë që dëshiron”, vlerëson Carpenter.
Fakti që (Richard) Grenell u emërua si i dërguar për dialogun Kosovë-Serbi, sipas Carpenter, është nga njëra anë një hap pozitiv, pasi dikush po emërohet për një temë kaq të rëndësishme të politikës së jashtme.
Por fakti që ai aktualisht po shërben edhe si ambasador amerikan në Gjermani për Carpenter nuk ka kuptim dhe ai mendon se administrata nuk po e merr seriozisht (këtë çështje).
“Kjo pasi SHBA nuk po emëron dikë që thjesht do të përqendrohet në këtë çështje, si, për shembull, Kurt Walker, i cili është përqendruar vetëm në Ukrainë. Kjo do të ishte një gjë e zgjuar për të bërë: të kesh dikë që është ekspert në Ballkan i përkushtuar për këtë çështje. Të emërosh Grenell nuk është serioze”, mendon Carpenter.
Ai është pyetur edhe rreth shkëmbimit të territoreve, përkatësisht rreth asaj nëse kjo shihet si një zgjidhje e shpejtë fikse apo është një evolucion afatgjatë i politikës amerikane.
Në këtë drejtim, Carpenter ka thënë se nuk mendon se administrata e mëparshme kishte një qëndrim mbi mundësinë e shkëmbimit, duke thënë se ka disa njerëz që janë për dhe njerëz të tjerë që janë mjaft me forcë kundër tij.
“Unë mendoj se mbështetja e administratës Trump për një shkëmbim të territorit vjen nga disa personazhe me ndikim në administratë si John Bolton dhe Wes Mitchell. Nuk e di nëse kjo është një bindje e ndarë nga të gjithë brenda administratës së Trump, por sigurisht që ata dy individë dhe më pas Pompeo u bind nga Mitchell, dhe ja ku jemi tani”.
Carpenter i ka hedhur një vështrim edhe “ndarjeve ndërmjet SHBA-së dhe Bashkimit Evropian”, kur bëhet fjalë për çështjet e Ballkanit Perëndimor, përcjell telegrafi.
“Unë mendoj se në aspektin strategjik nuk ka dallime midis asaj që SHBA dhe BE duan të arrijnë. Të paktën teorikisht, ne duhet të jemi në të njëjtën anë. Nuk ka asnjë arsye pse të mos jemi. Sigurisht, ka midis politikanëve të ndryshëm, ka dallime taktike, ne thjesht po flisnim për dallime taktike se si t’i qasemi Kosovës dhe Serbisë në mesin e politikanëve brenda krijimit të politikës së jashtme amerikane. Është e arsyeshme që ka qasje të ndryshme edhe në Atlantik”.
