Po thuajse në çdo mur të objekteve publike në kryeqytet, hasim në figura dhe shprehje banale nga më të ndryshmet.
Muret e banesave, shkallëve, urave e shumë objekte të tjera janë të stërmbushura me shprehje të tilla, të shkruara nga vetë qytetarët.
E kjo dukuri më së shumti po i pengon prindërit, të cilët janë të shqetësuar për mjedisin në të cilin po rriten dhe po edukohen fëmijët e tyre.
L.P, nënë e një vajze tha për InLajmin, se nëse këto shkrime dhe figura në mure nëse janë atraktive dhe domethënëse, atëherë ato e zbukurojnë ambientin, mirëpo nëse ato kanë përmbajtje banale, janë joedukuese për fëmijët.
“Kur këto piktura dhe shkrime janë atraktive, domethënëse dhe me mesazhe të ndryshme e zbukurojnë ambientin, mirëpo kur banalizohet me to atëherë ato janë imazh i keq për qytetin dhe cilindo vend qofshin. Për fëmijët ato janë një pamje joedukuese dhe japin mesazh të keq”, tha L.P
E i shqetësuar nga kjo dukuri është edhe K.B, baba i dy fëmijëve, i cili i quan të turpshme veprimet e tilla që bëhen.
“Më të vërtetë është turp një veprim i tillë, pavarësisht nga kush bëhet, jep mesazh të keq për neve si shoqëri”, tha K.B
Edhe V.G, nënë e një vajze, shprehet e shqetësuar lidhur me këtë çështje, ajo tha për InLajmin, se shpesh herë është pyetur nga vajza e saj për domethënien e këtyre figurave.
“ Shumë shpesh vajza më ka pyetur lidhur me figurat dhe fjalët banale neper mure, normalisht që më ka penguar jashtëzakonisht shumë”, tha V.G
Sociologu Besim Gollopeni, tha për InLajmin se këto shkrime dhe figura banale, vijnë nga qytetarë të cilët janë të zhgënjyer nga realiteti shoqëror, si dhe nga të rinj në moshën e adoleshencës.
“Shprehje fyese apo banale të cilat i hasim në formë të shkruar apo figura, kudo qofshin në hapësira publike, vijnë nga qytetarë të cilët zakonisht janë të zhgënjyer me realitetin shoqëror apo mbi ndonjë çështje të caktuar që i preokupon ata në njërën anë dhe qytetarë në moshë adoleshente”, tha Gollopeni.
Ndër të tjera sociologu Gollopeni, shtoi se përveç institucioneve shtetërore përgjegjëse për luftimin e kësaj dukurie është edhe shoqëria.
“Në një situatë të këtillë, përgjegjëse nuk janë vetëm institucionet mirëpo, edhe vet shoqëria. Shoqëria dhe komuniteti duhet të jenë vigjilentë për efektet negative që mund të kenë shkrime të tilla me karakter banal, të identifikojnë grupet sociale që manifestojnë sjellje të tilla amorale dhe asociale dhe ti denoncoj ato në institucionet gjegjëse”, u shpreh sociologu.
Lidhur me këtë dukuri shqetësuese dhe mjaftë të përhapur në vendin tonë psikologu Rron Kastrati, tha për InLjmin se motivet e këtyre veprimeve mund jenë të shumta e një ndër to është edhe vetë-shprehja e ndjenjave emocionale.
“Mundësitë për vetë-shprehje nga vizatimet në mure, përmes figurave banale, agresore, e fjalëve të papërshtatshme banale janë nga rezultati i eksperiencave dhe përjetimeve konfliktuoze e shpesh herë tendencioze gjatë kohës kur situatat e shumta të periudhës së Adoleshencës, p.sh në shkollë, me shoqëri, në familje përcjellët rrjedhimisht me kufizime, censura të ndryshme nga një edukim i rreptë e autoritativ, me rregulla strikte, e kushtëzime jo fort të përshtatshme për një Adoleshent/e që përjeton kriza identiteti, e ndryshime permanente emocionale (dehje shpirtërore) shpesh herë nga raportet sociale, individuale, etj”, tha Kastrati.
I pyetur në atë se si ndikojnë në gjendjen psikologjike të fëmijëve dhe të rinjve veprimet e tilla, psikologu Kastrati tha se kujdesi i rrethit shoqëror duhet të jetë i shtuar sepse ndikimi mundë të shtrihet deri tek personaliteti i tyre në të ardhmen.
“Kujdesi duhet të jetë i shtuar, sepse banalitetet dhe figurat apo fjalët banale mund ta brumosin cilësinë dhe elementin tipologjik të personalitetit të një adoleshenti drejt moshës madhore, dhe po ashtu do të krijoj kushte dhe terren të lirë ndërveprimi edhe në shtresat më të zgjeruara shoqërore, ashtu që formohet hallku i një sistemi të papërshtatshëm e mjaftushmërisht problematik.”, shtoi psikologu.
Psikologu Rron Kastrati, ndër të tjera shtoi se këto veprime janë mesazh i qartë i rebelimit shoqëror dhe po përshkruajnë gjendjen e një episodi depresiv shoqërorë.
“Veprimet e tilla përcjellin një mesazh të qartë: Shoqëria po ndjehet e revoltuar, e ndrojtur, e ndrydhur, dhe nga një periudhë “postmoderne’’ që po kalon çdo limit veprimi duke pas parasysh faktin se etika si nocion po zhvlerësohet dhe po ndjehet averzive pikërisht nga indikacionet e këtij tranzicioni “postmodern”, e në fakt janë fiks figurat banale,vizatimet, fjalët etj, që po përshkruajnë gjendjen e një episodi depresiv dhe kolegtiv në shoqëri”, tha Kastrati.
Lidhur me këtë çështje InLajmi, ka kontaktuar edhe zyrtaren komunës së Prishtinës, Miranda Mullafazliu mirëpo kjo e fundit nuk është përgjigjur pyetjeve tona, pavarësisht kohës së gjatë që kemi pritur prononcim nga ajo. Mullafazliut i është dërguar email, është kontaktuar në telefon, si dhe kemi qenë në komunë për të biseduar personalisht me të, mirëpo kjo ka qenë e pamundur pasi që ajo nuk ka qenë në vendin e punë, të paktën kështu na është thënë nga personat përgjegjës në komunë.
E prononcim për këtë çështje, kemi kërkuar edhe nga Policia e Kosovës, mirëpo as këta të fundit nuk janë përgjigjur pyetjeve tona, lidhur me figurat banale në vendet publike.Gentiana Mani, /InLajmi/
